Zonguldak, Karabük ve Bartın’dan 7 eser Slow Food’un Ark of Taste Ağı’na girdi
Zonguldak, Bartın ve Karabük vilayetlerinden 7 lokal gastronomi eseri, Ark of Taste Ağı’na dahil edildi.
Slow Food hareketi çerçevesinde Zonguldak, Karabük ve Bartın vilayetlerinden toplam 12 lokal gastronomi eserinin Ark of Taste Ağı’na dahil edilmesi için müracaatta bulunuldu. Çaycuma manda yoğurdu, Karadeniz Ereğli Osmanlı çileği, Alaplı fındığı, Yenice ıhlamur balı, Safranbolu çavuş üzümü, Bartın ağda tatlısı, Bartın kestane balı Ark of Taste Ağı’na dahil edilirken, Zonguldak malay yemeği, Safranbolu safranı, Safranbolu maniye domatesi ve Bartın incir dondurma tatlılığın tadını çıkarma süreci devam ediyor. Yerel gastronomi kıymetlerinin milletlerarasında tanıtılması gayesi yürütülen bu çalışmalar, Zonguldak, Karabük ve Bartın’ın kültürel mirasının korunmasına ve gelecek kuşaklara aktarılmasına katkı sağlayacak. Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı (BAKKA), bölgedeki tarımsal üretimin artırılması amacıyla bölgedeki tarımsal çalışmaları daha geniş kitlelere tanıtmayı ve gastronominin desteklenmesini amaçlıyor. Kıymetlendirme süreci tamamlandı öbür eserin de Ark of Taste Ağı’na dahil edilmesi bekleniyor.
Slow Food, 1986 yılında İtalya’nın Roma şartlarında Carlo Petrini tarafından kurulan bir kültürel hareket olarak biliniyor. Hareket, klasik mahallî yemek kültürlerini muhafazayı, lokal tarımı desteklemeyi ve endüstriyel besinlerin olumsuz tesirlerine karşı durmayı amaçlıyor. Ark of Taste Ağı gelecekte kaybolma riski taşıyor
Kendisinin lokal gastronomi bedellerine yönelik bir kataloglama sistemi sunuyor.
“Bölgenin turizm ve kültürel değerlerini markalaştırıyoruz”
Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı (BAKKA) Genel Sekreteri Dr. Lütfi Altunsu, bölgedeki kalkınma ve turizm faaliyetlerine ait açıklamalarda bulundu. Dr. Altunsu, Safranbolu’nun UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde kalıcı bir yer edindiğini ve Amasra’nın süreksiz miraslar listesinde yer aldığını belirterek, Ajansın Zonguldak Jeopark’ının ulusal ağlara dahil edilmesi, derinden güçlendirilmesi durumunda ve memleketler arası ağlara dahil olması için de çaba sarf etti. yaptığını söyledi. Emsal biçimde Zonguldak Maden Müzesi’nin Dünya Sanayi Mirası Ağı’na dahil edilmesinde bulunuldunı lisana veren Altunsu, müzenin günümüzde bu ağa dahil olan iki noktadan biri olduğunu vurguladı. Safranbolu Yörük köyünün Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) tarafından en yeterli turizm köyleri ağına dahil edildiği tabir eden Altunsu, “Cittaslow üzere bölgemizin marka temizleyicileri bakımı var. Slow Food temizliğinde mahallî tarımı desteği ve lezzet korumayla Ark Of Taste Ağı’na 12 eserimizle başvuruyoruz ve bunların 8 tanesi ağa katılmaya uygun bulunuyor. Başka parçaların kıymetlendirilmesi ise devam ediyor” diye konuştu.
Bölgedeki işletmek işareti tescili başvuruları hakkında da bilgi veren Altunsu, Bartın’da 12, Zonguldak ve Karabük’te 8’er eserin işletmek işareti tescili yenileme
belirtti. Altunsu, ayrıyeten Safranbolu safranının Avrupa Birliği dairesinin tescili tescilini işaretledi ve Yenice ıhlamur balının başvurusunun da devam edeceğini ekledi. Altunsu, “Ajanlarımızın desteğiyle bölgemizin hem yerleşkelerinin hem turizm bedellerinin ve kültürel bedellerinin markalaşması için gerekli çalışmalar, bölge planlarımız ve ulusal stratejilerimiz ek olarak hazırız devam ediyorsunuz” diyerek kelamlarını tamamladı.
Manda yoğurdu dünyaya açıldı
Zonguldak’ın yöresel ürünlerini tanıtmak amacıyla Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı ile birlikte çalışmalar yürüten Aynur Çakar, Zonguldak’ın değerli parçalarından olan manda yoğurdunu tanıtmak için büyük bir efor gösterdiklerini belirtti. Çakar, “Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı ile birlikte 7 vilayetimizi tır boyunca manda yoğurdu olmak üzere Zonguldak’ın bütün yöresel ürünlerini tanıtmıştık. Çok hoş de dönüşler vardı” dedi.
Çakar, mandanın yoğurulmasının sıhhat açısından değerli yararlar sunduğuna dikkat çekti. Bağırsak ve kolon kanseri, şeker hastalığı ve kemik hastalıkları olmak üzere çeşitli rahatsızlıklarda dağıtarak Çakar, “Mandalar daima ovada gezer. Doğal olarak yetiştirilen hayvanların ameliyatlarından bu yoğurdunuz, içine rastgele bir karışım katmıyoruz. Saf manda insanlardan beklediğiniz zamanı kelam türünde hastalıkta kullanıldı. Manda yoğurdunun laktozu yapıldı. Oranı düşüktür. İnek yoğurmak üzere değildir. Ekseriyetle şekerin özellikleri çok kullanılırlar” diye konuştu.
Aroması ve tadı ile Osmanlı çileği tarlada alıcı buluyor
Karadeniz Ereğli’de kestane depolarında yerli kara çilekle etkileşime girerek özgün bir çeşit olarak üretilen Osmanlı çileğinin yaygınlaştırılması çalışmaları sürüyor. Her yıl mayıs ayında toplanan çilek, rengi ve aromasıyla tarlada alıcı buluyor. Osmanlı Çileğini Yaygınlaştırma ve Üreticiyi Koruma Derneği Başkanı Şaban Çetinkaya, kilosu 400 liradan satılan çileğe yurt dışından da ağır talep olduğunu anlattı. Üçköy’de kurum ve sermaye takviyeleriyle beş dönüm yere kurulan Osmanlı Çileği Fide Üretim Merkezi’yle birlikte eserde patlama yaşandığını aktaran Çetinkaya, bu yıl 4 ton çilek hasadı yapmayı hedeflediklerini aktardı. Çetinkaya, “Yaptığımız çalışmalar artık kendinden ayrılmaya başladı. Bölgemizde üretim yıllara göre en az ikili katlandı. Etraftaki üretim sayısı hızla artıyor. Burada yapılan çiçeklenmeler, toplu bilgilendirilmesi, Osmanlı çileğinin yine anlaşılmış olması bunda büyük etken. Münasebetiyle Osmanlı çileği için beşerler tekrar üretime Kaymakamlığımız, Osmanlı çileği ile ilgili çilek yarışmalarını açmaya başladı” dedi.
Alaplı fındığı Türkiye’nin gururu, dünya pazarlarının gözdesi
Türkiye’nin kaliteli fındık çeşitleri ortamında yer alan Alaplı fındığı, sağlıklı yağlar, protein, lif, vitamin ve mineraller açısından zengin bir besin kaynağı olarak yer alıyor. Antioksidan özellikleri sayesinde beden için de birçok yarar sağlayan Alaplı fındığı, öteki fındık çeşitlerine göre daha büyük boyutlu ve ince kabuklu sürümleri, ilçenin ekonomik açıdan avantajlı gelir kaynaklarından biri olarak ortaya çıkıyor. Alaplı Ziraat Odası Başkanı Şeref Türkoğlu, Alaplı’nın faaliyet gösterdiği bölge ekonomisinin merkezinde dikkat çekerek, “Alaplı’nın faaliyet gösterdiği ortalama 15 bin ton olur. 15 bin ton fındık 44 bin nüfusa ekmek veriyor. İnşallah yenileme çalışmalarımız var. Bununla birlikte başarılı olabilirsek İtalya, Amerika Birleşik Devletleri’nde 400 kilogram “maksadına ulaşmaya çalışıyoruz” dedi.
Türkoğlu, yenilikçi muvaffakiyetle değiştirilebilmesi halinde Alaplı’nın fındık üretmenin daha da büyük bir potansiyele sahip olduğunu belirtti. Bu amaçla Alaplı, Türkiye’nin gururu olan dünya pazarlarına daha güçlü bir formda sunmayı hedefliyor.
Yenice ıhlamur balı kokusu ve aromasıyla dikkatleri üzerine dikkat çekiyor
Türkiye’nin en büyük blok ormanlarına sahip Karabük’ün Yenice ilçesi ıhlamur ormanlarında üretilen ve doğal aroma tadı ile ün yapan ‘Yenice ıhlamur balı’ kokusuyla da dikkatleri üzerine dikkat çekiyor. Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) tarafından acil olarak korunması gereken 100 sıcak noktadan biri olarak düzenleniyor ve Türkiye’nin en büyük blok ormanlarını içinde barındıran Yenice’de 297 çiftçi tarafından 22 bin kovanda ıhlamur balı üretimi yapılıyor. Yenice Kaymakamlığı başkanlığında Vilayet ve İlçe Tarım Müdürlüğü teknik teknolojisinin çalışmalarıyla, 5 yıllık akabinde ‘Yenice ıhlamur balı’ bakanlığının işaretini almaya hak kazandı. 1456 sayı ile tescillenen ıhlamur balı yüksek kalitesi, aroma ve polen bakımından güçlü özellikleriyle kullanıcılar tarafından oldukça ilgi görüyor.
İlçede 35 yıldan fazla bir süre boyunca profesyonel olarak arıcılık yapan İsmet Karakırık, 5 yıllık uzun çalışmalar sonunda ‘Yenice ıhlamur balı’nın kabul edilerek bakımının işaretle tescil edildiğini belirtti. Ihlamur balının aromasıyla, kokusuyla çok hoş bir bal olduğunu aktaran Karakırık, “Kahvaltılık balıdır. Kestane balı olmak üzere değildir. Kestane balı da çok hoş baldır ancak ilaç tedavisinde bir baldır. Ihlamur balı kahvaltılık ve yenilebilir yenilebilir baldır. sürekli ve çok büyük katkısı vardır” dedi.
“Pazarda en çok paha gören çavuş üzümü”
“Kestane balının şifasını keşfettik”
Bartın’ın Amasra ilçesinde yaşayan 67 yaşındaki Reşat Arslan, arıcılıkla uğraşarak emeklilik hayatını sürdürüyor. Arslan, 1999 yılında emekli olduktan sonra kendini askerde bulundurduğunu belirtti, babasından kalan arılarla ilgilenmeye devam etti. “Genç yaşta emekli oldum ve babamın bize emanet ettiği arılarla uğraşmaya devam ettim” diyen Arslan, Bartın kestane balının antioksidan özelliklerine dikkat çekti. Arslan, bu mevzuda birçok üniversitenin araştırma yaptığını ve hala saldırganların sürdüğünü belirtti. En son Kastamonu Üniversitesi’nin bir çalışmayı başlattığını belirten Arslan, 2021 yılında Bartın Valiliği’nin liderliğinde BAKKA projesi kapsamında kestane balının tahlil sonuçlarının elde edildiğini ve çok yeterli sonuçlar elde edildiğini vurguladı. “Kestane balı kahvaltılık olarak değil, ilaç emelli kullanılıyor. KOAH, akciğer hastalarına, romatizmal yaygın düzgün olduğu söyleniyor. Yaranıza sürünüyor, yaralar iyileşiyor” diyen Arslan, elde edilen olumlu sonuçların ardından patent enstitülerine patladığını ve patlamalarının devam ettiğini söyledi. Reşat Arslan, kestane balının şifalı tesirlerinin daha fazla kişi tarafından hedeflendiğini belirterek, arıcılık geliştirmeyi sürdüreceğini tabir etti.
Bartın ağda tatlısı 150 yıldır üretiliyor
Bartın’a sahip bir tatlı olan ve 150 yıldır üretilen ‘Bartın ağda tatlısı’na Türk Patent Kurumunca bakanlık işareti tescil belgesi verildi. Çöven kökü, şeker, limon tuzu ve su ile üretilen beyaz renkli ve macun kıvamında ‘Bartın ağda tatlısı’ için Bartın Belediyesinin Türk Patent Kurumuna gerçekleştirilen yardımık işaret tescili eklenerek onaylanarak, Bartın ismine 2020 yılında tescillendi. Bartın’a mahsus bir tatlı tipi olan ağda tatlısının lezzeti çöven kökünden geliyor. Çöven kökü, su, şeker ve limon tuzu dışında hiçbir katkı maddesi ya da renklendirici kullanılmadan üretilen ağda tatlısı, lezzeti kadar doğallığıyla da dikkat çekiyor. geçmişteki ağda tatlısının imalatı ile uğraşan ve geçimlerini ağda tatlısı kaydeden satarak kazanan ailelerin yaşadığı mahalle Ağdacı köyü olarak isimlendiriliyor. Köyde yaşayan ailelerden kimileri geçmişte olduğu yerde günümüzde günümüzde de ağda tatlısı satarak geçimlerini sağlıyor. Bartın’ın Ağdacı köyünde yaşayan 52 yaşındaki Yaşar Bulut, eşinin babası ve dedesinden el aldığı ağda tatlısı üretimini 3’üncü nesil olarak sürdürüyor. -ZONGULDAK
