Zenginlik Vaadiyle Gelen Yıkım: Yatırımcıları Kolay Para Kazanmakla Kandıran En Büyük Ponzi Şemaları
Aslında şahısların büyük kar vaatleriyle kandırılması stili dolandırıcılıkların en yaygın olanı “Ponzi şeması” olarak biliniyor. Temel olarak Ponzi şeması, yeni yatırımcıların parasını alarak eski yatırımcılara kâr hissesi olarak dağıtan bir dolandırıcılık sistemidir.
Bu sistemde, gerçek bir yatırım yahut çıkar kelam konusu değildir ve şemanın sürdürülebilmesi daima olarak yeni yatırımcıların sisteme dahil olmasına bağlıdır.
Adını 1920’lerde bu formülü kullanan Charles Ponzi’den alan bu yolun kullanıldığı en çarpıcı dolandırıcılık öykülerine kısa bir göz atalım.
Charles Ponzi ile efsanenin başlangıcını inceleyerek başlayalım.
1920 yılında Charles Ponzi, posta karşılık kuponları üzerinden yüksek kâr vaat ederek süratle varlıklı olma hayallerinde olan yatırımcılardan milyonlarca dolar toplamıştı.
İnsanlar, paralarının birkaç ay içinde ikiye katlanacağına inanarak ellerindeki tüm varlıkları Ponzi’ye emanet etseler de Ponzi’nin planı aslında yeni yatırımcıların parasını eski yatırımcılara ödemekten öteki bir şey değildi.
Bu dolandırıcılık uzun sürmedi ve Ponzi’nin kurduğu uydurma imparatorluk kısa müddette çöktü.
Ancak kısa süren bu dolandırıcılık Ponzi ismini tarihe geçirerek benzeri dolandırıcılıkların onun adıyla anılmasını sağladı.
Bernard Madoff’sa Ponzi’nin müsaadeden giderek yaklaşık 90 yıl sonra tarihin en büyük dolandırıcılıklarından birini gerçekleştirdi.
Bernard Madoff ismindeki bir diğer dolandırıcı, tarihin en büyük Ponzi şemalarından birini yürüttü.
Madoff, yıllar boyunca yatırımcılarından milyarlarca dolar topladı ve bu süreçte onların inancını kazandı.
Ancak gerçekte, Madoff’un yaptığı, yalnızca yeni gelen parayı eski yatırımcılara dağıtmaktı ve bu büyük dolandırıcılık, yüz binlerce insanın hayatını alt üst etti ve Madoff, tarihin en büyük dolandırıcılarından biri olarak tarihe geçti.
Çin’deki karınca yetiştiriciliği dolandırıcılığı da en çarpıcı olanlardan!
Çin’de yaşanan bu olayda Wang Zhendong isimli kişi yatırımcıları karınca yetiştiriciliği yaparak büyük kârlar elde edebileceklerine inandırdı ve insanların karınca yetiştirme kitleri alarak kolay kolay güçlü olabileceğini vaat etti.
Wang, bu sahtekârlıkla milyarlarca dolar topladı fakat nihayetinde bu plan ortaya çıktı ve Wang yargı karşısına çıkarıldı.
Özetle, Ponzi şeması olarak da isimlendirilen bu dolandırıcılık tekniği, tarih boyunca insanların kolay yoldan güçlü olma hayallerinden faydalanarak onları büyük kayıplara uğratan bir metot olarak karşımıza çıkıyor.
Dolandırıcılarla ilgili ilginizi çekebilecek başka içeriklerimiz:
