X’te Çok Takılanlar Dikkat Etsin: Daima Olumsuz Haber Okumak Üzerinizde Epeyce Makus Bir Tesir Yaratıyor Olabilir! (İyi de Nasıl?)
Oldukça yeni bir makale olan “Doomscrolling evokes existential anxiety and fosters pessimism about human nature? Evidence from Iran and the United States” (“Doomscrolling” varoluşsal korkuyu uyandırır ve insan tabiatı hakkında karamsarlığı besler mi? İran ve Amerika Birleşik Devletleri’nden kanıtlar) isimli çalışma ilgi cazibeli sonuçlara ulaştı.
Amacı olumsuz haberlerin daima tüketilmesi olarak tanımlanan “doomscrolling” davranışının, bireylerin varoluşsal tasa düzeyleri üzerindeki etkisini ve insan tabiatına yönelik genel bakış açılarını nasıl şekillendirdiğini incelemek olan bu araştırmayı incelemeye başlayalım.
Öncelikle çalışmanın metodolojisine göz atalım.
Çalışma, İran ve Amerika’daki üniversite öğrencileri üzerine yapılıyor.
Araştırmaya 620’si İran’dan ve 180’i Amerika’dan olmak üzere toplamda 800 üniversite öğrencisi katılıyor.
İranlı iştirakçilerin çoğunluğu erkeklerden (454 erkek, 165 kadın), Amerika örneklemininse ise çoğunluğu bayanlardan (135 bayan, 43 erkek) oluşuyor.
Bu doğrultuda, “doomscrolling” davranışı (düzenli olarak olumsuz haber tüketmek), varoluşsal telaş, insan düşmanlığı ve dünyaya adalet inancı üzere değişkenler ele alınıyor.
Peki bulgular neyi işaret ediyor? Daima olarak olumsuz haberlere maruz kalmak varoluşsal telaşımızı arttırıyor.
Her iki kültürde de “doomscrolling” olarak tanımlanan olumsuz haberleri sistemli olarak tüketme davranışının varoluşsal tasa düzeylerini arttırdığı görülüyor.
Başka bir deyişle, olumsuz haberlerin daima tüketilmesinin bireylerin hayatın manasına yönelik kaygılarını arttırdığı görülüyor.
Sürekli olarak olumsuz haberlere maruz kalmanın bireyleri travmatik olaylara maruz bıraktığı ve bunun da stres ve olumsuz hislerin artmasına yol açarak hayatın manasına dair belirsizlikleri körüklediği yorumu yapılıyor.
Sürekli olumsuz haberlere maruz kalmak insan düşmanlığını da arttırıyor.
Araştırma sonuçlarına bakıldığında, İran örnekleminde bu davranışın insan tabiatına yönelik daha karamsar bir bakış açısı olan insan düşmanlığı ile müspet bir münasebet gösterdiği fakat Amerika örnekleminde ise bu bağlantının daha zayıf olduğu belirtiliyor.
Araştırmacılar bu farklılığın kültürel farklılıklardan kaynaklandığı yorumunu yapıyor.
Özetle, bu bulgular doomscrolling olarak tanımlanan daima olarak olumsuz haberleri tüketme davranışının bireylerin ruhsal sıhhatleri ve dünya algıları üzerindeki tesirlerini çarpıcı bir biçimde gösteriyor.
Her araştırma makalesinde olduğu üzere bu araştırmanın da birtakım kısıtları olabileceğini ve kendi örneklemi kapsamında genele mal etmenin daha yanlışsız olacağını hatırlatarak içeriğimizi noktalayalım.
