TÜRKONFED’den zelzele fonu önerisi
Türk İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Lideri Süleyman Sönmez, sarsıntıların toplumsal ve ekonomik istikametten derinden etkilediğini belirterek, “Beklenen büyük İstanbul zelzelesinde bu ekonomik tesir katlanarak büyüyecek zira üretim gücümüz fay sınırlarının üzerinde duruyor” tabirini kullandı.
Sönmez, 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin 25’inci yılı münasebetiyle yaptığı yazılı açıklamada, sarsıntıya güçlü kentler inşa etmenin Türkiye için beka sıkıntısı olduğunu vurguladı.
Türkiye’nin topraklarının çok büyük bir kısmının sarsıntı neslinde yer aldığını tabir eden Sönmez, bir sarsıntı fonu kurulması gerektiği davetinde bulundu.
“Gelecek asrı dahi kapsayacak bir sarsıntı fonu kurgulamalıyız”
Süleyman Sönmez, devletin her durumda imdada yetişeceği algısının değişmesi gerektiğine dikkati çekerek, “Tüm paydaşların, bilhassa özel bölümün kendi risklerini sahiplenerek bu mevzuda etkin çalışması, daha sağlıklı ve sürdürülebilir sonuçlar üretir. Bununla birlikte kamu, özel ve sivil toplumun kaçınılmaz bir işbirliğinde bulunduğu, tesir tahlillerinin hakikat yapıldığı yeni bir afete hazırlık ve afet süreci idaresine muhtaçlığımız var” tabirlerini kullandı.
Bu kapsamda özel sektör-kamu işbirliğinde zelzele fonunun kurulması gerektiğine işaret eden Sönmez, şunları kaydetti:
“Geçtiğimiz yıl yaşadığımız felaketin akabinde kurulan Afet Yine İmar Fonu, kamu kaynaklarının efektif bir biçimde yönetilmesi için kıymetli bir adım olarak görülebilir lakin bunu özel bölüm ve sivil toplumun iştirakiyle genişletmeli, altyapı ve üstyapı çalışmaları için gerekli kaynağın sağlanmasının ötesine geçerek yaşanan felaketlerin tesirlerinin tüm taraflarıyla bitirilmesine yahut hafifletilmesine odaklanmalıyız. Bu kapsamda gelecek asrı dahi kapsayacak bir fon kurgusu masaya yatırılmalıdır.”
“Yeni İstanbullar yaratılmalı”
Beklenen büyük İstanbul sarsıntısında ekonomik tesirin katlanarak büyüyeceğine dikkat çeken Sönmez, “Çünkü üretim gücümüz fay çizgilerinin üzerinde duruyor. Bilhassa İstanbul, tek başına ulusal gelirin yüzde 31’ini üretirken tahsil edilen verginin yüzde 45’ini ödüyor ve büyümenin yarısını gerçekleştiriyor. Ülkemizin toplam ihracatının üçte ikisini de Marmara Bölgesi yapıyor. Üretim ve ticaretin yanı sıra ulaşım, irtibat, güç üzere alanlarda da İstanbul ve Marmara Bölgesi kritik değere sahip. Ülkemiz, beklenen İstanbul sarsıntısının ekonomik hasarını telafi edebilmek için en az üç Marmara Bölgesi’ne gereksinim duyuyor” dedi.
Sönmez, üretim ve ticaretin Marmara Bölgesi’nden Anadolu’ya yayılmasının ekonomik riski azaltmanın yanı sıra bölgeler ortası gelişmişlik farkının kapatılmasına da değerli katkı sağlayacağını vurguladı.
İstanbul ve etraf vilayetlerde orta gelir tuzağı riskinin yok yahut düşük düzeyde olduğunu belirten Sönmez, “Çünkü İstanbul’dan rekabetçiliğinden ve ölçeğinden etrafındaki vilayetler de yararlanıyor. Münasebetiyle biz yeni İstanbullar, yeni Marmara bölgeleri oluşturabilirsek bölgeler ortası rekabetçilik farkını ortadan kaldırabiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
