Türkiye, NASA’nın Artemis programına girebilir
Türkiye, Artemis’e katılabilir
Bakan Kacır, yapmış olduğu açıklamada dünya ve Ay yörüngesinde uzay ajansları ve şirketlerinin inşa etmeyi planladıkları istasyonlar olduğunu tabir ederken bu mevzuda memleketler arası görüşmeler yaptıklarını söyledi. Kacır, mevcuttaki projeleri teknik olarak değerlendirdiklerini vurgularken NASA’nın Artemis programı gibi projeleri incelediklerini, ülke olarak hangi alanlarda, nasıl katkılar verebileceklerini değerlendirdiklerini söyledi.
Kacır, “Bu kompleks yapıların inşası hem bütçesel ve takvim açısından zorlayıcı hem de teknik açıdan karmaşık. Bu nedenle milletlerarası işbirliği gerekiyor… Ülkemiz uzay ekosisteminin kabiliyetleri çerçevesinde uzay programlarında yer almayı istiyoruz. Türksat 6A ve Ay Araştırma Programı (AYAP) ile daha derin deneyim ve tarihçe kazanacağımız bileşenlerimiz olacak.” diye konuştu.
Şimdiye kadar NASA’nın Artemis programına katılmakla ilgili rastgele bir söz yahut sinyal verilmemişti. Artemis çok kapsamlı bir program ve bunun bir kesimi olmak pahalı olacaktır. Lakin şimdi iştirak yahut müracaat konusunda resmi bir açıklama yapılmış değil.
Bir seçenek de Rusya ve Çin
Hatırlanacağı üzere geçtiğimiz nisan ayında Türkiye’nin Rusya ve Çin’in kurduğu Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu’na (ILRS) başvurduğunu sizlere aktarmıştık. Bu bilgiyi Rusya Bilimler Akademisi Uzay Araştırmaları Enstitüsü müdürü Anatoly Petrukovich açıklamış ve Türkiye’nin Rusya ve Çin’in kurduğu Memleketler arası Ay Araştırma İstasyonu’na müracaatta bulunduğunu doğrulamıştı.
NASA Artemis programı
NASA’nın Artemis programına halihazırda 9’dan fazla ülke katılmış durumda. Artemis Mutabakatı’na katıldı katılan ülke sayısı ise 40’ı geçmiş vaziyette. Bunlardan birisi de Yunanistan.
Artemis Mutabakatı, temelinde 1967 Dış Uzay Mutabakatı’na dayanıyor. ABD ve yedi imzacı ülke tarafından 2020 yılında duyurulan muahede, NASA’nın Artemis projesi için epeyce kıymetli. Bağlayıcı olmayan unsur ve kurallar bildirgesi olarak bilinen Artemis Mutabakatı’nın prensipleri ortasında uzay objelerinin kaydı, faaliyetlerin çakışmasının önlenmesi, bilimsel bilgilerin paylaşımı ve acil yardım sağlanması üzere hususlar yer alıyor.