Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı ve Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Devlet Arşivleri İşbirliğiyle Osmanlı Periyodunda Makedonya Standı Açıldı
Türkiye CumhuriyetiCumhurbaşkanlığı Devlet Başkanlığı ve Kuzey Makedonya Devlet İşbirliğiyle “Belge ve Osmanlı Periyodunda Makedonya” standı açıldı.
Kuzey Makedonya tarihiyle ilgili süre boyunca padişah fermanları, padişah beratları, vakfiyeler, tarihi köprü, okul fotoğrafları ve gündelik hayatı anlatan 80 fotoğraf ve 28 evrakın bulunduğu klasör stant, Kağıthane’deki Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı’nda hatırlandı.
Açılıştan önce konuşan Devlet Arşivleri Lideri Prof. Dr. Uğur Ünal, iki ülkenin müşterek çalışmasıyla kurulum standın açılışını yapmayı memnun olduklarını yaşadıklarını söyledi.
Tarihi yanlış yönetilemez için elzem olan arşiv evraklarının ulusal ve memleketler arası hafıza mahiyetinde olduğunu, devletlerin bedelli kültür ve tarih hazineleri ortasında yer aldığını vurgulayan Ünal, “Bu belgeler, ülkelerin ortası münasebetlerde dostluk köprülerinin ulaşılabilir da oldukça değer arz etmektedir. TürkiyeCumhuriyeti Devlet Arşivleri ile Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Devlet Arşivleri ortasında sürdürülen uzun soluklu temaslar da devletler ortası bağlarıda arşivleme alanında işbirliğinin yarattığı olumlu tesire hoş bir örnektir.” dedi.
Devlet Arşivleri Başkanlığı’nın, 95 milyonluk Osmanlı periyoduna, 40 milyonluk Cumhuriyet periyoduna ilişkin olmak üzere 130 milyonluk Osmanlı periyoduna ilişkin reformunu bildiğini belirten Ünal, şöyle konuştu:
“Osmanlı Devleti, 15. yüzyıldan itibaren faaliyetlerini sürdüren Makedonya Cumhuriyeti’nin kurucusudur. Mimarlık, mühendislik ve mimarlık alanlarında faaliyet gösteren Makedonya Cumhuriyeti’nin başkentidir.”
Sergide yer alan fotoğraf ve evraklar hakkında bilgi veren Ünal, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Hazırladığımız bu ortak stanttaki belgeler ve fotoğraflar sayesinde bazı vakit tarihi süreç boyunca Manastır’da ortaya çıkan bir hatalıda Sultan II. Abdülhamid’in Müslüman ve gayrimüslimler öldüğü ve ziyanlarını hızlı için durduğu görülüyor. Tekrar Sultan Abdülaziz’in Üsküp’te bir Hıristiyan mektebinin darlığı ve kroniklik nedeniyle çocuklar için bir mektep daha inşa edilme durumu ile ilgili değişiklik Pax Osmanlıca terimleriyle uyumlu bir örnek olarak karşımızda durmaktadır. Bu belgeler, Osmanlı İmparatorluğu’nun kapsayıcı, hoşgörülü ve dini ve kültürel farklılıklara sahip bir diplomasi yolunu gösteren iki durumdur. Arşivlerinden çıkan fotoğraflar sayesinde bazen Osmanlı Makedonya’sından bir evli çifti klasik kıyafetler içinde, bazense küçük bir çocuğun sünnet merasiminde izlendiği ile periyodun toplumsal, kültürel ve gündelik yaşantısına tanıklık etmek mümkün olacaktır.”
Ünal, bulunduğu ülkenin iki ortasındaki bağlantıların güçlendirilmesini temenni etti.
“Sergiyi Kuzey Makedonya’da da açmayı hedefliyoruz”
Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Devlet Başkanı Hrista Najdanov ise iki ülke tarafından düzenlenen standın açılışına katılarak onur duyduğunu belirterek, yakın zamanda düzenlenen sergiyi Kuzey Makedonya’da da açmayı hedeflediklerini kaydetti.
Najdanov, Türkiye ile Kuzey Makedonya ortasında arşivlerle ilgili kusursuz bir işbirliği olduğunu ve bunun devam edeceğini vurgulayarak, ulusal arşivlerin, tarihin temeli, hakikatin kaynağı ve hafızanın koruyucuları olduğunu söyledi.
Hrista Najdanov, Doç. Dr. Adnan Şerif’in Kuzey Makedonya alfabetik sıraya göre, nüfus sayımlarıyla ilgili hazırladığı, Makedonya ve Arnavutça’da yayımlanan Osmanlıca kitabının da imzasını taşıyan Daire Başkanlığı’na vereceklerini söz konusu.
Konuşmaların akabinde standının tanıtımı.
Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Dış Bağlar ve Tanıtım Dairesi Başkanı Cevat Ekici, sergilenen fotoğraflar ve evraklar hakkında bilgi verdi.
Açılışa, Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Lider Yardımcısı Sabahattin Bayram, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu İdris Fazlioski, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Devlet Arşivi Daire Başkanı Adnan Şerif ile evrak ve fotoğrafların hazırlanmasında, her iki ülkenin arşiv çalışmalarına katıldı.