Tunceli’de Ulukale Dutu Üretimi Köylülerin Geçim Kaynağı
Tunceli‘nin Çemişgezek ilçesinde 1500 dekarda üretilen tescilli “Ulukale Dutu”, köylülerin geçim ürünleri oluşuyor.
bitkiler ve arpa üretimiyle öne çıkan Çemişgezek’te, son yıllarda yapılan çalışmalarla dut ürünler de yaygınlaştı.
Verimli topraklara sahip ilçenin Ulukale ve Bozağaç köylerindeki 225 üretici de geçimlerini yaklaşık 1500 dekar alana dikili dutlardan sağlıyor.
İlkbaharda ağaçlarının genel bakımını yapan köylüler, yaz sürecinde olgunlaşan dutları toplamak için yoğun çabaları durdurma.
Hasattan önceki dutların etiketindeki dosya serileri, gerekli miktarlardan akabinde meyvelerin vakitle kolundan yere düşmesini bekliyor.
Birkaç günlük mühletin sonunda tekrar bahçelere giden köylüler, bu kere üfleme makineleri yoluyla filelerin üzerindeki dutları yığın haline getiriyor.
Ürünler kurutuluyor
Zorlu mesaiyle kovalara doldurulan dualar, daha sonra meskenlerin bahçelerine yahut çatılarına seri biçimde dağıtılarak karşı kurumaya bırakılıyor.
Kadınların çalışmasıyla da eleklerden geçirilen dutlar, toz, toprak ve kol kesimlerinden temizleniyor. Coğrafik işaretli “Ulukale Dutu” köye gelen tüccarlara satılıyor.
İl ve Orman Müdürlüğümüzde çalışan personele yönelik olarak;
Çeşitli ayrıntılarda eğitim veren gruplar, bu sayede dut randımanının gençleri ve turistikye özel eserler konusunda büyük efsaneler üstleniyor.
Kentte hayata geçirilen “Ulukale Dutu Organik Alanları Dosyalarla Genişletiliyor Projesi” kapsamında da bu dönem 136 üreticiye 81 bin 600 metrekare hasat dosyası dağıtıldı.
“Ulukale dutu endemik diyebiliriz”
Ulukale ve Bozağaç Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Necmettin Duman, AA muhabirine, Çemişgezek’teki köylülerin geçen yıl dut üretimine yöneldiğini söyledi.
Bölgede yıllık dut ağaçlarının bulunduğunu belirten Duman, “Ulukale dutu endemik diyebiliriz zira bu köylerden vadilerden öbür zafer dikildiği vakit aroma ve renk olarak katiyen ölçümü eserin çalışması. Yıllık rekoltemiz hava vücudunun uygun olduğu kontrol yaklaşık 500 ton civarı seyrediyor. Bu manada dut köylülerimiz için çok önemli bir gelir sağladı.” dedi.
Üreticilerden Asım Koçoğlu ise yaklaşık 20 yıldır Ulukale’de üreticiliği yaparak geçimini sağlıyor.
Dut döneminin mayıs ayında başlayıp temmuza kadar devam ettiğini aktaran Koçoğlu, şöyle konuştu:
“Günübirlik ya da muhakkak aralıklarla bahçelerde çalışma ayrıcalığı hasat ediyoruz. Daha sonra topladığımız bu dutları bölgeye getirerek serip kurutuyoruz. Bir süre sonra da dutları konuya getirip elektriklerden tasarruf ediyoruz ve gerekli olanı yaparak satışa hazırlıyoruz. Ulukale dutu ekstraksiyonla çerezlik olarak ya da pekmez ve orcik imalisinde kullanılmak üzere tercih ediliyor. Dut pekmezinin de insan sıhhatine çok sunucusu var.”
Üretici Mine Şeker de iş güçlerini 7 ömür boyu boyunca öğrenildiğini anlattı.
Şeker, dutların eşleşmesiyle hasada başladıklarını belirterek, “Ağaçların” fileleri seriyoruz ve dutlar dökülmeye başlıyor. Dutdükten sonra makineyle bir ortaya süpürüplara dolduruyoruz. Dutları damlara taşıyarak karşısına çıkacaksınız. oranları kullanıldı.
