Tüm Türkiye’nin Aklındaki O Soru: Daima Büyük Markalara Hammadde Vermemize Karşın Biz Neden Yeteri Kadar Dünya Markası Yaratamıyoruz?
Coca-Cola, Apple ve Toyota üzere markaların ortak noktası nedir diye sorsak herhalde küresel markalar olduğu yanıtını alırız.
Peki, Almanya, Amerika, Güney Kore, Japonya ve daha birçok ülke global markalar yaratma konusunda neden bu kadar başarılı? Ya da biz neden bu mevzuda benzeri oranda bir muvaffakiyet yakalayamıyoruz?
Üretim ve tedarik zincirine odaklanmak yerine markalaşmaya yatırım yapmanın kıymeti burada ortaya çıkıyor.
Temel problemlerden biri markalaşma stratejilerimizin yeterli olmaması.
Birçok şirket, üretim ve tedarik zincirine odaklanırken, uzun vadeli bir yatırım olan markalaşmaya gereken kıymeti vermiyor.
Oysa markalaşma, yalnızca bir logo tasarlamak ya da slogan bulmanın ötesine geçen uzun vadeli bir yatırımken şirketlerimizin bu alanı ikinci ya da üçüncü plana atması aslında global marka yaratma konusunda bizleri dezavantajlı konumda bırakıyor.
Bu sebeple Türkiye ekseriyetle tedarikçi rolünde kalarak büyük markalara yüksek kaliteli hammadde ve yarı mamul ürünler sağlar konumda kalıyor.
Ek olarak markalaşma stratejilerine ehemmiyet verilmemesi mahallî pazarda başarılı olan birçok markanın, bu muvaffakiyetini global pazarlara taşıyamamasına da sebep oluyor.
Bir öbür değerli nokta ise araştırma geliştirme faaliyetlerindeki eksiklik.
Genele bakıldığında Türkiye’deki şirketler yabancı rakiplerine kıyasla yenilikçi eserler geliştirme ve bu eserleri küresel pazarlara sunma konusunda yetersiz kalıyor.
Dünyada büyük markaların muvaffakiyetinin daima olarak yeni eserler ve hizmetler sunma yeteneklerine dayandığını varsayarsak bu hususta ekstra uğraşların harcanmaması yerli markalarımızı yabancı rakiplerine karşı savunmasız bırakıyor.
Ek olarak, global bir marka yaratmanın hayli maliyetli olduğu da göz önünde bulundurulduğunda muhtaçlık duyulacak büyük finansal yatırımlar da Türk şirketlerini dezavantajlı pozisyonda bırakıyor olabilir.
Tabii burada Türk şirketlerindeki kurumsal yapının da tesiri olabileceğini söylemek mümkün.
Örneğin aile şirketlerinin yaygın olduğu ülkemizde profesyonel idare eksiklikleri, küresel bir marka yaratma sürecini olumsuz etkileyebilir.
Küresel pazarda ülke algısı da tesirli oluyor!
Nasıl Çin malı eser algısı ile Alman malı eser algısı farklılaşıyorsa, Türkiye menşeli eserlerin milletlerarası pazarlardaki algısı da markalaşma sürecinde önemli bir rol oynayacaktır.
Sektöre nazaran değişebilmekle birlikte, Türk eserlerine olan genel algıyı düzgünleştirmek için markaların uzun vadeli güven ve itibar inşa etmesi gerekmektedir.
Bu da AR-GE ve markalaşma çalışmalarına yapılacak yatırımlardan geçer.
Özetle, Türkiye’den daha fazla global marka çıkarmak için bu alandaki eksiklikleri giderilmesi şart üzere görünüyor.
Bu doğrultuda Turquality üzere markalaşma programlarının dayanağını almak ve bu programların sistemli gelişimini desteklemek yararlı olacaktır.