Trabzonlu Mimar Türkiye’de Üretilen Kumaşları Koleksiyonlaştırıldı
Trabzonlu mimar Emre Karadeniz, Türkiye‘de üretilen kumaş çeşitlerini kayıt etmek için 7 yıl boyunca çok sayıda kumaş örneği ve evrakın yer aldığı koleksiyon oluşturuldu.
Ortahisar ilçesine bağlı İskenderpaşa Mahallesi’nde aile ile ilgili dairenin iki odasını adeta manifaturacıya dönüştüren Karadeniz, birbirinden renkli kumaşın yanı sıra düğme, makas, ütü, fotoğraf ve posterleri burada depolanıyor.
TrabzonKültür ve Turizm Müdürlüğü Kültür İşleri Şube Müdürü Karadeniz, AA muhabirine, çocuk yaşta tedavi hedefiyle gittiği Ankara’da çok hoş kumaşların satıldığı dükkanlar kullanıldığını anlattı.
Kumaşların renklerinden çok etkilendiğini belirten Karadeniz, “Bir kumaş mağazasının önünden vitrindeki renkli kumaşlara bakakaldım. Gerçek mi hayal mi kullanıyorum ancak zihnimde dolaşan öykü bu. 2005’te bu mağazanın var olup olmadığını öğrenmek için Ankara’da gezmeye başladığımda ve bir kumaş mağazası buldum. Hala her yıl masrafı, müzede ziyaret ederim orayı.” dedi.
Karadeniz, birinci olarak 1995’te eski temel para toplamaya ayrıldığını belirtti, sonraki yıllarda da kendine sahip yeni bir alan olarak kumaşları paketini tabir etti.
Yaklaşık 7 yıldır Türkiye‘de üretilen kumaş örnekleri topladığını vurgulayan 41 yıllık Karadeniz, vakitle bu tutkusunun kumaşlarıyla ilgili bilgi içeren evrak, mecmua, Kitap yanı sıra terzi yetiştirme ve dokuma endüstrisinde kullanılan çeşitli depoların biriktirilmeye dönüşmesine lisana ulaştı.
Kumaş toplamak için 26 kent gezdi
Kumaş koleksiyonu yapma kararında ilk ziyaretini Artvin’e gerçekleştirdiğini belirten Karadeniz, “Ve o günden bugüne kadar 26 vilayet, onlarca ilçe gezdim. Ankara, İstanbul ve Bursa olmak üzere kentlere birden fazla gittim. Pandemi süreci de bir dönüşüm noktası oldu. Çevrimiçi müzayedeler ve internet ortamda satış yapan artışla toplumsal medyadan eserler satın aldım. Pandemi biriktirdiğim bu kadar bir eserin ortaya çıkabileceğine inanmıyorum. diye konuştu.
Karadeniz, 1800’ün her birinde 2000’lerin başına kadar bilgi ve belge bakış açısına sahip olarak elinde birçok eserin yer aldığına işaret ederek, şunları söyledi:
“Benim için en bedelli olan şey öyküdür. Zira eserler bir kıssanın araçlarıdır, değerli olan kıssanın devam etmesidir. Gayem Türkiye ‘nin son kumaş kültürünü kayıt altına alarak, gelecekteki insanların beğenisine sunuyoruz. Koleksiyonda çok çeşitli eser var. Türk dokuma endüstrisinin ürettiği binlerce metre yünlü kumaş, Anadolu’nun en değerli elyafı olan Ankara keçisinden dokunmuş angora, ipekli, döşemelik-perdelik ve top kumaşlar var. Bilhassa Sümerbank başta olmak üzere Mensucat Santral, Bossa, Çukurova olarak birçok ünlü fabrikanın pamuklu kumaşları da yer alıyor.”
Kumaşın her alanda kapsamlı belgelere ve meraklı bilgilere izin verdiğini anlatan Karadeniz, şöyle devam etti:
“Bunların ortasında kartpostallar, fotoğraflar, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti devrinden kumaş kartelaları, broşürler, mecmualar, faturalar, gravürler, kartonetler, haritalar, karikatürler, tenzilat kuponları ve ordinolar, birinci gün gazeteleri var. Dokumacılık gereçleri, kitaplar ve terzi gereçleri, ibrişimler, düğmeler , tekil kıyafetler, Ankara keçisinden yapılan lizözler ve sof kumaşlar… Birçok alanda kumaşın izini sürmeye çalışıyorum.”
Büyük Başkan Atatürk’ün hatırası
Karadeniz kumaşları sevdiği için bu kadar emek harcadığını tabir ederek, “Koleksiyonumun en pahalı kesimleri, 1981 yılında Atatürk’ün doğumunun 100. yılı için Sümerbank Merinos Fabrikası’nın kenar antetli kumaşlarıdır. Bunlar, Atatürk’ün giydiği kumaşlardan birebir olarak yapılmış. Cumhuriyetin 60 yılı, Sümerbank’ın 60. yılı için dokunmuş kumaşlar, Kula Mensucatın erken periyot sanayi kumaşları, birinci kenar yazılı kumaşlar da var.” dedi.
Koleksiyonundaki kumaşların özelliklerini anlatan Karadeniz, Trabzon’un Tonya ilçesindeki terziden kumaş almak için ilçeye 8 sefer gittiğinde, Giresun’daki düğme kutusu almak için de iş yeri sahiplerini güçlerini ikna ettiğini belirtti.
Karadeniz, amacının 81 ili gezmek olduğunu vurgulayarak, Türkiye’nin kumaş kültürü kayıt belgesi alarak İstanbul’da dokumacılığın kalbi olarak bilinen Sultanhamam’da “kumaş müzesi” açmayı arzuladığını kelamlarına ekledi.
