Sağlıklı beslenme takıntısı: ‘ortoreksiya nervoza
1997 yılında birinci sefer Dr. Steven Bratman bu durumu “ortoreksiya” olarak söz etmiştir. Ortoreksiya Nervoza, kısıtlı diyet listeleri, törensel beslenme modelleri, sıhhatsiz ve doğal olmayan besinlerden çok derecede kaçınma ile karakterize sağlıklı beslenme ile ilgili patolojik seviyedeki saplantı olarak tanımlanmaktadır.
Bu tıp bireyler yiyecekler konusunda detaylı araştırmalar yaparak günün kıymetli bir kısmını bu hususa ayırırlar. Besin paketlerini inceleyerek içeriğinde neler olduğuna dikkat ederler. Kimi besinleri pişirmeden tüketmeleri sonucunda beslenme bozuklukları ortaya çıkabilmektedir. Diğerlerinin beslenme alışkanlığını daima eleştirdikleri için toplumdan uzaklaşma ve yalnızlaşmaları gözlenebilmektedir.
Henüz bir hastalık teşhis sınıflandırmasında olmadığı üzere nedenleri, seyri ve tedavisi ile ilgili bilgiler kısıtlı olsa da son yıllarda bu bahisteki araştırmalar artmıştır. Özetle, ortoreksiya nervozasın toplumsal, fizyolojik, ruhsal ve davranışsal olumsuz sonuçları olabilmektedir. Sağlıklı beslenme konusundaki takıntılı fikir ve telaşlar obsesif kompülsif bozukluğu çağrıştırsa da farklı bir rahatsızlık olarak görünmektedir.
Tedavisi ile ilgili bilgiler hudutlu olsa da bu güne kadar diyalektik davranış terapisi, bilişsel davranışçı terapi, kabul ve kararlılık terapisi üzere usullerin kullanıldığı görülmektedir. Ayrıyeten ilaç tedavisi ile ilgili bilgi sonlu olsa da ilaç terapi ile birlikte ilaç dayanağı de verilebilmektedir.
Türkiye’de bu bahisteki araştırmalar sonlu olmakla birlikte birkaç tez ve makale çalışması görülmektedir.
Daha ayrıntılı okumak yapmak isteyenler için aşağıda bir iki kaynak verilmiştir:
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1192794
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/764121
https://avesis.gazi.edu.tr/yonetilen-tez/f067d763-177e-4e67-968a-68b320aa1cdb/universite-ogrencilerinde-ortoreksiya-nervoza-saglikli-beslenme-takintisi-belirtilerinin-incelenmesi
https://openaccess.hacettepe.edu.tr/xmlui/handle/11655/27203
