Pandemi periyodunda diyabet idaresi için gerilimle başa çıkma
PANDEMİ DEVRİNDE DİYABET İDARESİ İÇİN GERİLİMLE BAŞA ÇIKMA
Diyabetli hastalarda anksiyete ve depresyon başta olmak üzere birçok gerilim semptomları ve meseleleri diyabeti olmayan bireylere nazaran daha yaygın olarak görülmektedir. Diyabetli hastalarda duygusal reaksiyonlar ve ahenk zahmetleri en sık karşılaşılan meselelerdir.
Diyabetlilerde enfeksiyonlarda artan hassaslık vardır. Pandemi periyodunda Çin’de COVID-19’un diyabetli mortalitesi %7.3’e olduğu belirlendi (Wang vd., 2020). Sıhhatsiz beslenme alışkanlıkları, fizik aktivite, diyabet bakımı ve takibindeki yetersizlikler komplikasyon gelişimine katkı sağlamaktadır (TEMD, 2019). Pandemi periyodunda bu parametrelerin idaresi zordur. Buna ilaveten bulaş ve korunma yollarıyla ilgili kâfi bilgiye sahip olmama, hassas kümedeki bireyler olma, meskende kalma müddetinin uzun olması öbür anksiyete kaynaklarıdır (Türkiye Psikiyatri Derneği, 2020).
Tüm bunların yaratmış olduğu anksiyete pandemi periyodunda diyabetlinin ruh sıhhatini olumsuz etkileyebilir ve gerilimle başa çıkma maharetini bozabilir. Bu derlemede salgın üzere kriz devirlerinde diyabetlilerin gerilimle başa çıkma maharetlerinin güçlendirilmesinden ve muhtemel yeni kriz devirlerinde gerilim idaresi için yapılması gerekenler konusunda bilgi vermek amaçlandı. Diyabetli hastalarda anksiyete ve depresyon başta olmak üzere birçok gerilim semptomları ve problemleri diyabeti olmayan bireylere nazaran daha yaygın olarak görülmektedir (Anderson, Freedland, Clouse ve Lustman, 2001).
Diyabetli hastalarda duygusal reaksiyonlar ve ahenk zahmetleri en sık karşılaşılan sıkıntılardır. Bu sıkıntılar diyabetlinin bilişsel ve duygusal fonksiyonlarını olumsuz etkilemektedir (Özkan, 1993). Diyabetin ruhsal tarafının idaresinde, farmakolojik tedavinin yanı sıra, bilişsel psikoterapi, aile ve küme tedavileri, bilişsel davranışçı terapi, kişilerarası psikoterapi, danışmanlık, relaksasyon tedavileri uygulanmalıdır (Garret ve Doherty, 2014). Salgın gibisi kriz durumlarında diyabetli bireyler vücut, zihin ve davranışçı gerilimle basa çıkma teknikleri öğretilerek gerilim azaltılmaya çalışılmalıdır (Olgun ve Ulupınar, 2004). Tüm bunlar göstermektedir ki, salgın devrinde gerilim idaresi diyabetin başarılı idaresi için kıymetlidir. Bu bağlamda, diyabetlilerin gerilimle başa hünerlerinin güçlendirilmesi ve mümkün krizler için diyabetlilere gerilimle başa çıkma prosedür ve tekniklerinin öğretilmesi gerekmektedir.
