Omurga metastazı: kanser hastalarının bilmesi gerekenler
Omurga Metastazı Nedir?
Omurga metastazı, bedenin diğer bir bölgesinde başlayan kanserin omurgaya yayılmasıdır. Kanserli hücreler, kan deveranı yahut lenf sistemi yoluyla omurgaya ulaşarak burada tümör oluşumuna neden olabilir. Bu durum, omurgada önemli ağrıya, hudut sıkışmasına ve hatta omurilik hasarına yol açabilir.
Kanser Hastaları Omurgalarında Ağrı Hissettiklerinde Ne Yapmalıdır?
Kanser hastaları, bilhassa omurgalarında yeni yahut artan bir ağrı hissettiklerinde, bu durumu çabucak hekimlerine bildirmelidir. Omurga metastazı, erken teşhis edildiğinde daha tesirli bir halde tedavi edilebilir. Aşağıdaki belirtiler omurga metastazı açısından uyarıcı olabilir:
- Sürekli ve şiddetli sırt yahut boyun ağrısı: Bu ağrı, bilhassa geceleyin artar ve dinlenmeyle geçmez.
- Bacaklarda yahut kollarda uyuşma, karıncalanma yahut güçsüzlük: Hudut sıkışması nedeniyle bu tıp nörolojik semptomlar gelişebilir.
- Yürürken dengesizlik yahut uyum kaybı: Omurilik baskısı bu çeşit motor bozukluklara yol açabilir.
- İdrar yahut dışkı kaçırma: Omurilik üzerinde önemli baskı olduğunda, mesane ve bağırsak işlevlerinde denetim kaybı olabilir.
Doktor Tanıyı Nasıl Koyar?
Doktor, omurga metastazı şüphesi durumunda ayrıntılı bir kıymetlendirme yapar. Teşhis koymak için şu teknikler kullanılabilir:
- Fiziksel muayene: Doktor, hastanın ağrı noktalarını, reflekslerini ve nörolojik durumunu kıymetlendirir.
- Görüntüleme formülleri: MRI (Manyetik Rezonans Görüntüleme), BT (Bilgisayarlı Tomografi) taramaları ve Röntgen, tümörlerin omurgadaki yerini ve boyutunu belirlemek için kullanılır.
- Biyopsi: Tümörün çeşidini ve kanserin yayılma derecesini belirlemek için tümör dokusundan örnek alınabilir.
- PET sintigrafisi: Bu yolla, omurgada yayılmış olan metastatik alanlar tespit edilebilir.
Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Omurga metastazının tedavi seçenekleri, tümörün büyüklüğüne, yerleşim yerine, kanserin yayılma derecesine ve hastanın genel sıhhat durumuna bağlı olarak değişir. En önemli tedavi seçenekleri şunlardır:
-
Cerrahi müdahale: Tümörün cerrahi olarak çıkarılması, omurganın stabilizasyonu yahut omuriliğe olan basıyı azaltmak için yapılabilir. Cerrahi müdahale, hastanın semptomlarını hafifletmek ve ömür kalitesini artırmak emeliyle tercih edilir.
-
Radyoterapi: Omurgadaki tümör hücrelerini küçültmek ve ağrıyı hafifletmek için yüksek güçlü ışınlar kullanılır. Radyoterapi, cerrahiye ek olarak yahut tek başına uygulanabilir.
-
Kemoterapi: Kanserin yayılmasını yavaşlatmak ve metastatik hücreleri öldürmek için kullanılan ilaç tedavisidir. Kemoterapi ekseriyetle sistemik bir tedavi olup, bedenin başka bölgelerindeki kanser hücrelerini de maksat alır.
-
Hedefe yönelik tedaviler: Birtakım kanser cinslerinde, kanser hücrelerini spesifik olarak amaç alan ilaçlar kullanılabilir. Bu tedaviler, kanserin biyolojik özelliklerine nazaran belirlenir.
-
Ağrı idaresi: Omurga metastazının neden olduğu ağrıyı hafifletmek için ağrı kesici ilaçlar, hudut blokajları ve fizik tedavi prosedürleri uygulanabilir.
Tedavi Sürecinde Hasta Neler Yapmalıdır?
- Doktoruyla nizamlı irtibatta kalmalıdır: Hastalar, tedavi süreci boyunca tabipleriyle tertipli olarak bağlantıda olmalı ve semptomlarını paylaşmalıdır.
- Fiziksel aktiviteleri kısıtlamalıdır: Omurga metastazı olan hastaların ağır kaldırma, ani hareketler yahut düşme riski taşıyan aktivitelerden kaçınmaları önerilir.
- Beslenme ve genel sıhhat durumuna dikkat etmelidir: İstikrarlı beslenme, kâfi uyku ve genel sıhhate itina göstermek, tedavi sürecini olumlu etkileyebilir.
- Psikolojik takviye almalıdır: Kanser ve metastazla gayret eden hastalar için ruhsal dayanak değerlidir. Psikoterapi yahut dayanak kümeleri, hastaların bu süreci daha rahat geçirmelerine yardımcı olabilir.
Ameliyat Sonrasında Neler Yapılır?
- Yoğun bakım ve izlem: Ameliyat sonrası hasta, ağır bakımda izlenir ve durumu stabilize olduktan sonra olağan servise alınır.
- Fizik tedavi: Ameliyat sonrası omurganın güzelleşmesini desteklemek ve hastanın yine hareket kabiliyeti kazanmasını sağlamak hedefiyle fizik tedavi uygulanır.
- Düzenli denetimler: Ameliyat sonrası periyotta, hastanın durumunun takibi için nizamlı olarak doktor kontrolleri yapılır. Bu denetimlerde görüntüleme yollarıyla omurganın durumu kıymetlendirilir.
Omurga Metastazı Olan Hastalar İçin Öneriler
- Ağrı ve öteki belirtiler anında tabiple paylaşılmalıdır.
- Hastalar, tedavi sürecinde verilen talimatlara uymalı ve fizikî aktiviteleri hekimin önerdiği halde düzenlemelidir.
- Tedavi sürecinde ruhsal takviye alarak moral ve motivasyonlarını yüksek tutmaya çalışmalıdır.