Ömer Fethi Gürer: “Besici Sattığı Hayvanın Yerine Yeni Hayvan Alamıyor”

(ANKARA) –CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in dinlediği hayvancılıkla uğraşan Yavuz Solak, “Arpa geçen sene 6 liraydı, şu anda 6 lira. Kepek fiyatı düştü lakin ne hikmetse yem fiyatları düşmüyor. Televizyonlarda bas bağırıyorlar et yüksek, süt yüksek. Bunun maliyetini bilen yok. Bir çuval yemi fabrikadan ben direk – 530-540 liraya arası, ufak işletmeler 600-650 liraya kadar çıkıyor. Bu da olağan ki insanlar çok zora sokuyor” diye konuştu.

CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komitesi Üyesi Ömer Fethi Gürer, Niğde’nin Altunhisar ilçesinde İstanbul’da bir sağlık kuruluşunda çalışırken memleketine dönerek hayvancılık yapmaya başlıyor ve 13 yıldır hayvancılık ile uğraşan Yavuz Solak’ı işletmesinde ziyaret ederek hayvancılığın problemlerini dinledi. Yavuz Solak, yem hammaddelerinde yaşanan artış, süt fiyatlarının kapsamı altında, sanayicilerin süt fiyatlarını baskılama siyasetleri, daldaki kontrol eksikliği ve hayvancılıkta yaşanan sıkıntılardan yandı.

Küçük aile tipi işimiz kapandı

Niğde’nin Altunhisar ilçesinde küçük aile tipi işletme işletmelerinin faaliyetlerine dayanamayıp işletmelerine son ihtiyaçları ve ilçede çok sayıda ahırda hayvan olmadığını belirten Gürer, “1 ila 10 ölçekte hayvanı olan ahırlarımızın birçok boşaldı, zira yem işletmelerindeki çok sayıda artış, çiftçilik işlerini yapanları(yemini kendi üretemeyenleri) Bu görev kopardı. Küçük aile tipi işletmelerde artık ahırlarda çok az hayvan var. Orta egzersizleri yapanların da badireleri var. Kıymetli olan hayvancılığın sürdürülebilirliği.” diye konuştu.

“Faize koysam daha karlıyım”

13 sene evvel İstanbul’da bir hastanede çalışırken memleketine dönerek yatırımlarını besiciliğe başlayan Yavuz Solak yaşadığı ıstırapları anlatırken, ” Ben işi yürekten yapıyorum, severek yapıyorum. Tekrar uygulanması gerekirse şöyle ki, yatırdığımız paranın karşılığını alamıyoruz. Bu işletmeyi kurmak için en az 15-20 milyon TL para lazım, hayvanlar hariç. Ben bu parayı artık götürüp bankaya yatırsam, aylık getirisini siz hesap edin. Para kazanıyor muyuz? Kazanıyoruz, palavra yok, fakat yatırdığımızın karşılığını alamıyoruz. Bunun tedavi odaklı var, mevti var, kalitesi var, personel masrafı var. 24 saat biz buradayız” şeklinde konuştu.

“Bizim sırtımızın hem sütün fiyatını çekiyorlar, hem süt alma üzere bir duruma gidiyorlar”

Gürer, şunları söyledi:

“1 litre süt, şu an ulusal süt kurulu tavsiye fiyatı 14 lira 75 kuruş, lakin sütün kalitesine göre fiyat değişiyor. Küçük işletmeler sütü anında satmak zorunda, daha çok ziyan ediyorlar. Şu an ulusal süt fiyatı sizi kurtarıyor mu?” Sinema salonu üzerine üretici Yavuz Solak, “Ben şöyle kolay bir hesap yapıyorum. Olağanda hayvanlara fabrika yemi, 1 aylık şayet 3 aylık kesif yemi karşılıyorsa sütten para kazanıyorsunuz manasına gelir, şu anda onu yapamıyoruz. Zira fabrikalar da şu anda süt fiyatlarını geri çekmekte. %38 elektriğe gelen maliyet, mazota gelen maliyet. Sağ olsunlar, bizim hem sütün fiyatını çekiyorlar, hem süt alma üzere bir duruma gidiyorlar. Istirap şu, konsol sistemi yok yani. prestijiyle yaklaşık 4-5 tane süt tozu fabrikası teşvikle kuruldu, hiçbiri çalışmıyor, vatandaşın sütünü çekmekte çalışıyorlar süte gelen 10 kuruşluk artırımın akabinde 20 kuruşluk yeme artırım geliyor. Arpa geçen sene 6 liraydı, şu anda 6 lira. Kepek fiyatı düştü lakin ne hikmetse yem fiyatları düşmüyor. Televizyonlarda bas basıyorlar et yüksek, yüksek süt vermeyi bilen yok. Bir çuval yemi fabrikadan ben direk· 530-540 liraya kadar, · ufakişler ise 600-650 liraya kadar bulunmaktadır. Bu da doğal ki insanlar çok zora sokuyor, ben yonca mı kendim yetiştirdiğim halde başa baş çıkıyorum.”

“Teşvikler takip edilmeli”

Yavuz Solak, “Yapılması gereken, teşviklerin denetim yapılması gerekiyor. Ben burada kurdum, ne hayvanlarıma ne de ahırıma hibe almadım. Önüne gelene hibe ediliyor. Yani dediğim üzere, temel düşünce denetim sistemi. Makine teşviği alıyorlar, 3 gün kullanıyorlar. Bu makineyi kullanıyor musun, kullanmıyor musun diye soran yok. Ben akılsız değilim burada, hiçbir hibeden faydalanmıyor, gece gündüz çalışıyorum, vergi mi yazıyorum? İdarenin en büyük düşüncesi, ben takviye veriyorum, artırım yapmıyorum. Ben dayanak yazıyorum, diyor, ete artırım yapmıyor, bu türlü bir mantık yok” dedi.

“Hayvan ilaçları 4-5 bin lirayı buldu”

Gürer, “Sütü topladıktan sonra sanayiciye veriyorsunuz, sonra endüstrici kendisi yemi açar, süte artırım yapmıyor. Hayvancılığın yüzde 70 masrafı de yemden oluşuyor. 1 litre süt satarsan, bir buçuk kilo yem almam lazım, lakin şu an o açıklık bozuldu. bir hayvanın ufacık bir iğnesi 2000-3000 lira. Bir denetim yok, başına nispeten ilaç satıyor firmaları. Bir hayvanın hastalandığı vakit tedavisi 4-5 bin lirayı buluyor” tabirini kulandı.

“Bir hayvan 10 kilo yem yiyor”

Besici Yavuz Solak, “Bir hayvan 10 kilo yem yiyor, yaklaşık 5-6 kilo yonca yiyor, 1 kilo saman yiyor, 25 kilo civarı da silaj yiyor. 1 yıl sonunda bu hayvanın maliyeti, sattığınız vakit yerine yenisini alacaksınız, alamazsınız. Hayvana bakar ve sütten randıman alırsanız, yavruyu öldürmezseniz kar kalmaz, ancak işletme en büyük badiresi da bu. Buzağı mevti bende yüzde 10’u geçmez, ancak yüzde 20-yüzde 30’u bulanlar var. Olağanda yüzde 5’i geçmemesi lazım” diye konuştu.

“Sektörün en büyük sorunu yem avantajlarındaki artış”

Gürer, “Sektörün en büyük yem gelirlerindeki artış, sütün salımını engelleyen bir sektör. Hayvanın maddi kaynaklarının artması, buna karşılık gelirinin azalması, tarım arazilerinin genişlemesi, tarım arazilerinin büyümesi ve tarım arazilerinin büyümesi gerekiyor” dedi.

Yavuz Solak, “Şu an ben şöyle söyleyeyim, minimum fiyat yaklaşık 6-7 bin lira arttı, bugün SSK primi 6.500-7000 lira olmuş, elektriğe geçenlerde yüzde 38 artırım geldi, mazota geldi fakat süte artırım yok. Pekala artık bu nasıl tolere edilecek, nasıl karşılanacak? Sarfiyat artıyor, gelir daralıyor. Ben şunu istiyorum, çiftçi üstünden düşürmeye çalışanlar, yani çiftçinin çiğ sütü şu anda para etmezken markette 2-3 katıyken, o vakit marketi baz alsın. Enflasyona pahalıya malolursa gitsinler, marketteki fiyatı değerlendirsinler, araçlık sistem takibe alsınlar. Yani şu anda Hal Yasası çıktı, hal kurulacaktı” dedi.

Gürer ise, “Üreticinin üzerinden rekabetçi bir güç değil, üretici üretimden uzaklaş, bu kez de piyasadaki eser açığı, eser darlığı fiyatı katlar. Onun için mutlak suretle üretici destekleyecek siyasetçiler geliştirilmeli.” konuşma.

Üretici Yavuz Solak, hayvanların çeşitliliğine ilişkin bilgilerinin doğru olmadığını belirterek, “Benim ahırım burada, Niğde’deki sayılı en sistemli ahırlardan bir tanesi. Bakanlık diyor ki, “Ya efendim, Türkiye’de şu kadar hayvan var.” Mümkün değil, hayvan yok . Örnek veriyorum, bu ortada 150 hayvan varken, 160-170 hayvan görünüyor. Ne yapıyorlar? Hayvanın düşümü yapılmıyor. Kredi vb. çiftçi, onu kullanmaya çalışıyor. Hayvan sayısı çok gösterilmiş, yarımbuki özünde o kadar hayvan yok. Devlet büyükleri ahırları tek tek gezecekler mi Bilinmeyen bir hayvan üzerinde çalışmalar yapılması gerekiyor.” diye konuştu.

Gürer, “Türkiye’de tarım sayımı en son 2001 yılında yapılmış. Ondan sonra son 10 yılda önemli oran Türkiye’de küçükbaş ve büyükbaş hayvan ekilmiş, bayramda da 4 milyon ekildi, toplamda 10 milyon hayvan ekildi. Bu hayvansal üretim bu kadar düşmeye dayanıklı Avrupa birincisi diyorlar, ya o komik oluyor, zira küpe olarak yanlışsız varlığımız var, lakin hayvan varlığı olarak yok.” dedi.

“Süt ineklerinin porsiyonları paylaşıldı”

Gürer, “Bundan 3 yıl evvel dişi inekler, düveler, hamile inekler kısma gitti. Bir ineğin kesilmesi ile en az 4 tane hayvanın da beraberinde dünyaya gelmesi önlendi. Krizdeki bir neden de et fiyatları düşük olsun diye piyasayı azaltmak ismime o dişi hayvanların kısımları seyrettiler. Zira yem fiyatı arttı mı darı darı gönderiyor, bunun da rolü var. Bak, artık ne diyorsun, 9 defa yavruladı diyorsun. Şayet bir hayvan sağlıklı bir biçimde bakılır ise, buzağı için o hayvan yetiştirilirse Türkiye’de hayvancılığın sorunu kalmaz” şeklinde konuştu.

Yavuz Solak, dosyalar şöyle dedi:

‘Şu karşı kaşağının oradaki hayvan 10 tane yavru doğurdu, ben 2 sene evvel buzağı olmasın diyordum. Samimi bir şekilde yanıtladım, buzun olması gerektiğini düşündüm, ziraat içtiği sütün karşılığını alamadım. Bizim burada konuşmamız da bir şey düzelecek mi zannetmiyorum ama.” Şeklindeki sözleri üzerine CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, ” Yetkililere, artık bu bahisleri anlatıyoruz, söylüyoruz. Genelde ahıra gelip de yerinde tespit çok az olduğu için, sizlerin fikirlerinizi paylaşmak için öncelikle tedbir alın. Ben her vakit söylerim, tarım alanında bir alan, ülkenin geleceğidir. Biz de bu nedenle burada sizleri ziyaret ediyoruz, meseleleri yerinde çözmeye çalışıyoruz.”