Niğde’de 9 Bin 600 Yıl Öncesine İlişkin Hayat İzleri Bulundu
Niğde’nin Kayırlı köyünde 9 bin 600 yıl öncesine ilişkin ömür izlerine rastlanılan Sırçalıtepe Höyüğü’nde bulunan obsidiyen (cam kaya – keskin volkanik taşlar) aletler, geçmişteki günlük ömürlerden oluşur.
Kazı Heyeti Lideri ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Tarih Öncesi Arkeolojisi Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. AA muhabirine Dr. Semra Balcı, höyüğün Kayırlı köyünün sonlarında Göllü Dağı volkanik kompleksinin yer itibarıyla yer aldığını söyledi.
Bölgede 2016’da yapılan yüzey araştırmalarında bilhassa obsidiyen işinde ve yerleşime rastlanılan alanda bol obsidiyen bulunan ve bunun üzerine hafriyatın başlamasına karar verildiğini belirten Balcı, birinci hafriyat 2019’da izlediğini ve sürekli devam ettiğini söyledi.
“Heniz ana kayaya kadar ulaşamadık”
Balcı, İstanbul Üniversitesi başkanlığında yapılan hafriyat çalışmalarında Karadeniz Teknik, Hacettepe ve Mimar Sinan şeklindeki üniversitelerden uzmanların yer aldığını belirtti ve şunları kaydetti:
“Yerleşme, çanak çömleksiz Neolitik Periyoda, yani Neolitik Periyodun erken evresine tarihleniyor. Hem obsidiyen işlik alanından hem de yerleşme alanından yapılan radyokarbon tahlillerine, yerleşme alanında gelen tarihler, günümüzden önceki 9 bin 600-9 bin 300 aralığına karşılık geliyor. İşlik alanından gelen tarihlendirmeler günün 9 bin 300 ile 9 bin 50 ortasında denk geliyor. “
Sırçalıtepe’nin geleceğin obsidiyen kaynaklarına yakın olması açısından ehemmiyet taşıdığını vurgulayan Balcı, bu pozisyonlarından dolayı höyüğün obsidiyen işliği ve yerleşme münasebetlerine ait veriler üretilebilir bölgesel tek yerleşim alanına dikkati çekti.
“Sırçalıtepe’de yaşayanlar, obsidiyeni birçok alanda kullanmış”
Balcı, höyüğün şu anda Niğde’nin en eski hayatlarını gösteren bilgileri barındırması açısından da dikkat çektiğini lisana ekleyerek şöyle konuştu:
Höyükte, çeşitli aletlerin ve birleştirilmiş sembolik eşyaların piyasaya sürülmek üzere diğer volkanik kayaçların yanı sıra hayvan kemiklerinin de dağıtımı tabir eden Balcı, hayvanların kemiklerinden yapılan “biz” (siv uçları bir alet) ve iğnelerin sepetçilik ve çeşitli delme işlerinde dağıtıldığını söyledi.
Balcı, bölgede yaşama çok uygun ve hayvan çeşitliliğinin fazlalıklarla işaretlenerek, çoğaltılarak yapılan incelemede, bölgede en fazla koyun ve keçi, sonra sığır daha sonra geyik, tavşan, tilki, kuş ve küçük kemirgenlere ilişkin kemiklerin mevcut olduğunu bildirdi.
Mimari kalıntıların olduğu alanda, kerpiç duvarlı ya da taş ve kerpiçin bir sanayi duvarlarının bulunduğu dörtgen planlı, gelişmelerin tertipte yapılarını ortaya çıkardıklarını söyleyen Balcı, yapıların içinde fırın ya da ocak olarak isimlendirildikleri pişirme işleminin da yer durduğunu söyledi.
