MİT’in tarihi takas operasyonu dünya basınında: Türkiye tartışmasız değerli bir rol oynadı

Milli İstihbarat Teşkilatının (MİT) Ankara’daki büyük takas operasyonu dünya basınında geniş yankı uyandırdı.

MİT, ABD, Almanya Polonya, Slovenya, Norveç, Rusya ve Belarus cezaevlerinde bulunan 26 kişinin değişimini içeren son periyodun en geniş kapsamlı takas operasyonuna imza attı. Ankara’da gerçekleşen takas operasyonu kapsamında ABD’den iki, Almanya , Polonya, Slovenya, Norveç ve Rusya’dan birer uçak olmak üzere 7 uçak ile 26 kişi Türkiye’ye nakledildi. Operasyon kapsamında ikisi çocuk 10 kişi Rusya’ya, 13 kişi Almanya‘ya, 3 kişi de ABD’ye nakli yapıldı.

ARALARINDA DEĞERLİ İSİMLER VAR

Operasyonda takas edilenler ortasında The Wall Street Journal muhabiri Evan Gershkovich, ABD’li eski Deniz Piyadesi Paul Whela, Almanya vatandaşı paralı asker Rico Krieger, Rus muhalif İlya Yashin, Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) subayı Vadim Krasikov öne çıkıyor.

ABD

Operasyon dünya basınında geniş yer bulurken birçok haberde Türkiye’nin oynadığı role dikkat çekildi. New York Times (NYT) gazetesi, MİT’in tutuklu takas operasyonunu “Rusya’nın toplu tutuklu takasında Evan Gershkovich’i hür bıraktı” komutanlığıyla birlikte taşıdı. Haberde, Wall Street Journal (WSJ) muhabiri ve oburlarının Rusya ile Batı ortasında “onlarda yaşanan ve geniş kapsamlı takasla” Türkiye’de özgür bırakıldığı bildirildi. Sovyetler Birliği’nin dağılmasından bu yana Moskova’nın birinci defa “önde gelen muhalifleri” hür ayrıldığı belirtilen haberde, “Anlaşmanın kapsamının Sovyet sonrasında periyotta çok az örnek var.” sözüne yer verildi.

“TARİHTEKİ EN KARMAŞIK TAKASLARDAN BİRİ”

Washington Post (WP) gazetesi de Gershkovich’in özgür bırakılmasını ön plandaki mülkiyetinde takas operasyonu “dönüm noktası” olarak nitelendirdi. Haberde 7 ülkede “Soğuk Savaş’ın isimlerinin bu yana yapılan en büyük tutukluluk takasında ve iki düzine kişinin değiştiği” kaydedildi. Takasın “tarihteki en karmaşık takaslardan biri” olduğu vurgulanan haberde, bunun ABD-Rusya bağlarının “hiç olmadığı kadar makus bir savaş döneminde” görüldüğü tabir edildi. MİT’in operasyonu iki ortada yapılan önceki takaslarla karşılaştırılarak, “Perşembe günkü takas çok daha karmaşıktı zira yedi ülke kapsıyordu.” denildi.

“SOĞUK SAVAŞ’TAN BU YANA EN BÜYÜK DOĞU-BATI TUTUKLU TAKASI”

Wall Street Journal (WSJ) gazetesi ise takas operasyonunu “WSJ muhabiri Evan Gershkovich’in hür kaldığını” duyurdu. “Soğuk Savaş’tan bu yana en büyük Doğu-Batı tutuklu takası” tabiri kullanılan haberde, 32 yaşındaki gazetecinin özgür kalmasının sağlandığı vurgulandı.

CNN, Gershkovich ve Paul Whelan’ın hür bırakılmasına vurgu yapan haberde MİT’in yönettiği operasyon “tarihi tutukluluk takası” olarak nitelendirildi. Associated Press’in haberinde ise MİT’in yürüttüğü operasyon, “Sovyet sonrası tarihin en büyük tutuklama takası” olarak duyurularak, bunun için Washington-Rusya ilişkilerinin Soğuk Savaş’tan sonra “en düşük noktada” olduğu bir dönemde yapılmasına dikkat çekildi. Haberde, “kapsamı şaşırtıcı” olarak nitelendirilen takasın “yıllar süren gizli görüşmelerin” akabinde sona erdiği söylendi.

İNGİLİZCE

İngiltere’de The Times gazetesi, Türkiye’nin takas operasyonunun başşehrinde, “Takas, geçmişteki takaslarda kilitlenen rol oynayan bir ülke başşehri olan Ankara’da gerçekleşti.” sözüne yer verdi. Haberde, Türkiye’nin 2022’de Washington ile Moskova ortasında tutuklu takasının gerçekleştirdiği hatırlatılarak, bunun için ABD’de kaçakçılığı suçlamasıyla mahpusta bulunan Rus pilot Konstantin Yaroshenko ile Rusya’da polis akın suçlamasıyla mahpusta bulunan eski ABD deniz piyadesi Trevor Reed’i kapsadığı aktarıldı. .

“MODERN TARİHİN EN BÜYÜK VE EN SIRA DIŞI TUTUKLU TAKASLARINDAN BİRİ”

Sky News haberinde takas operasyonunun Ankara’da gerçekleştiği vurgulanarak, bu operasyonun “Soğuk Savaş’tan bu yana büyük takas yapıldığı” ve “bir dizi yüksek profilli ismin özgür yerde tutulduğuna” dikkat çekildi. BBC’nin haberinde, operasyonun “modern tarihin en büyük ve en sıra dışı tutukluluk takaslarından biri olduğu” değerlendirmesine yer verildi. Haberde, “Sadece 24’e varan çok sayıdaki ferdî tahliye bakış açısı değil, bazı yerlerde vakitte ABD, Rusya, Almanya ve başka 3 Avrupa ülkesinde olmak üzere ülke sayısı açısından da sıra dışı.” tabiri kayıt. İngiliz The Guardian gazetesinin haberinde Rusya’da tutuklu bulunan çok sayıda yabancı ülke vatandaşı ile Rus siyasilerinin hür tutulduğunu içeren “büyük takasın” Ankara’da belirtildiği kaydedildi.

İSVİÇRE

İsviçre’nin kamu yayın koşulları RSI haberinde, takasın MİT’in Ankara’da koordinesinde yer aldığına karar verildi. Ülkede Almanca yayın yapan SRF Televizyonu da MİT’in uykusuyla gerçekleşen operasyonun toplam 7 ülke 26 kişiyle takas edildiği bildirildi. Haberde, operasyona katıldığı gün 7. sırada yer aldı.

“TÜRKİYE ESİR DEĞİŞİMİNDE DEĞERLİ BİR ROL OYNADI”

Almanca yayın yapan Tages-Anzeiger gazetesi ise Türkiye’de Rusya, ABD, Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinin ortasında büyük bir tutukluluk değişimi olduğunu belirtti. Haberde, “Türkiye, onun iki taraflı olan bağları sayesinde Moskova ile Batı ortasındaki esir değişiminde tartışmasız değerli bir rol oynadı.” tabirleri ayrıldı.

HOLLANDA

Hollanda’nın kamu yayın yasağı NOS’nin haberinde, takasın Cumhurbaşkanlığından duyuru yapıldığı belirtildi. Haberde, takasın MİT’in koordinasyonunda Ankara’da yapıldığına yer verildi. İSİM gazetesi, mevzu hakkın hakkının liderliğinde “Rusya ve Batı ortasında Soğuk Savaş’tan bu yana en büyük esir değişimi” sözü kullanılırken takasın Türkiye’nin başşehri Ankara’da gerçekleştirildi.

Trouw gazetesinde takasın “Soğuk Savaş’tan bu yana gerçekleşen en büyük tutuklu takasının olduğu” vurgulanırken, MİT’in ölümüyle gerçekleşen operasyonda toplam 7 il 26 kişinin takas edildiği bildirildi. Haberde, takasa Türk silahlarının arabuluculukta raporlanarak, operasyona 7 ülkeden katılım bilgisi de yer aldı.

NRC gazetesinin haberinde Türkiye’de Rusya, ABD, Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinin ortasında büyük bir “tutuklu değişim” yaşandığı belirtildi. Haberde, takasın Türkiye’nin hayatta kaldığı ve Türk yetkililerin Amerikalı gazeteci Evan Gershkovich ve eski deniz piyadesi Paul Whelan’ın hür bırakıldığını doğruladığı aktarıldı.

FRANSA

Fransız gazetesi Le Parisien’deki haberde, Rus ve Batılı 26 tutuklunun Ankara’da takas edildiği bildirilerek, bu takasın “Soğuk Savaş’tan bu yana en değerli takaslardan biri” olduğu vurgulandı. Haberde, takas edilenlerin ortasında Amerikalı gazeteci Evan Gershkovich ve eski ABD’li Deniz Piyadesi Paul Whelan’ın isimlerinin öne çıktığı aktarıldı.

Ülkenin önde gelen gazetelerinden Le Monde’da da Türkiye’nin arabulucuğu ile Rusya ile “büyük bir tutuklu takasının” yapıldığı, 7 ülkeyi kapsayan takasın Ankara’da koordine edildiği belirtildi. Liberation gazetesi ise Ankara’da Rusya ve çok sayıda Batılı ülkede 26 kişinin takas edildiğini ve bunun “Rusya ile Soğuk Savaş’tan bu yana yapılan en büyük tutuklu takası” olduğunu kaydetti.

BELÇİKA

Ülkenin önde gelen gazetelerinden Flamanca yayın yapan de Morgen’in haberinde, takasın Ankara’da gerçekleştiği, Türkiye’nin “büyük mahkum takasında” rol oynadığı kaydedildi. Takasın MİT tarafından koordine edildiği aktarılan haberde, teşkilatın “önemli bir arabuluculuk rolü” üstlendiği tabir edildi. Habere göre, bu takasın Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana “en büyük tutuklu takası” olduğuna dikkat çekildi.

ASYA-PASİFİK

Avustralya Yayın Kurumu (ABC), MİT’in operasyonunu “Tutuklu Amerikalılar Evan Gershkovich ve Paul Whelan büyük küresel tutuklu takasında hür bırakıldı” başlığıyla destekledi. Haberde, “Soğuk Savaş’tan bu yana en büyük memleketler arası tutukluluk takasını” Türkiye’nin koordine ettiği aktarıldı.

Avustralya merkezli News.com.au haberinde “Bu, Soğuk Savaş’tan bu yana tek seferde saklanan ve büyük tutuklu takası.” şarkı sözü. Hindistan’da yayın yapan India Today gazetesi ise takas operasyonunu ABD’nin Rusya tarafından hür yaptığını gördü. Haberde, “ABD ve Rusya’nın Sovyetler Birliği’nin sonraki tarihinde büyük tutuklu takasını” gerçekleştirdiği belirtildi.