Lipödem ve beslenme teklifleri
Lipödem, süperfasyal alanda patolojik deri altı yağ dokusu birikimi, mikroanjiyopati, kronik doku iltihabı ve ağrı ile karakterize, otozomal dominant kalıtımsal, ilerleyici, multifaktöriyel bir hastalıktır. Ekseriyetle ergenlik, gebelik yahut menopozda ortaya çıkar. Patofizyolojik süreçte östrojenlerin rolünü üstlenir. Teşhis kliniktir, yağ dokusu simetrik ve bilateral olarak iner ve alt ekstremiteler en çok etkilenen bölgelerdir.
Lipoödemli yağ dokusunun dağılımına nazaran beş cinse ve hastalığın şiddetine nazaran dört evreye ayrılır.
Lipödemde diyet tedavisine ait birinci klinik çalışmalar Akdeniz beslenme modeli ile düşük karbonhidratlı bir diyetin aktif olabileceğini bildirmiştir. Tıpkı vakitte antioksidan içeriği yüksek besinlerin sistemli tüketimiyle genel beden kompozisyonunda ve lipödemden etkilenen bölgelerde (üst ve alt ekstremiteler) güzelleşme olduğunu belirtilmiştir.
Yağsız süt eserleri tercih edilebilir. Âlâ kalitede yağ kaynakları; Orta zincirli trigliseritler, et ve süt proteinleri bulunur. Âlâ yağlar, ortalarında avokado, fındık, balık ve bitkisel yağların da bulunduğu çeşitli kaynaklardan gelen lipitlerdir, bu yiyecekler beta-sitosterol, oleik asitler ve omega-3 çoklu doymamış yağ asitleri açısından zengindir. Yağ yakımını hızlandırmaya yardımcıdır. Trigliserit ve LDL kolesterol düzeylerini azaltır. Orta zincirli trigliseritler basitçe sindirilir, emilir ve direkt güç için kullanılır. Bu nedenle, orta zincirli trigliseritler açısından varlıklı yiyecekler bedende yağ kaybını uyarabilir.
Lipödemli hastaların hayat kalitesini düzgünleştirmek için, lipödemin tipik bölgelerinde, örneğin alt ekstremitelerde kilo kaybını ve yağ kütlesini azaltmayı hedefleyen, lakin birebir vakitte ortostatik ödem ve iltihaplı deri altı dokusunun genişlemesinden kaynaklanan ağrıyı azaltmayı da hedefleyen bir diyet stratejisi temel alınmaktadır.
BKI’den bağımsız olarak, obezitenin gelişmesini ve lipödemin ilerlemesini önlemek için teşhis sırasında erken beslenme tedavisi önerilir.
Akdeniz diyetinden esinlenen, düşük; kabonhidrat, tuz, sodyum ve kolay şeker oranına sahip, işlenmiş besin içermeyen ve yüksek konsantrasyonlarda PUFA ve MUFA içeren besinler (örneğin yağlı balık, kuruyemişler ve sızma zeytinyağı) üzere antioksidan besinler açısından güçlü bir antiinflamatuar bir diyet modeli bireye özel planlanmalıdır.
Lipödemdeki konservatif tedavi stratejileri semptomları azaltmayı ve hastalığın komplikasyonlarını ve ilerlemesini önlemeyi hedefler.
Lipödemi olan bayanların kas gücü daha düşük saptanmıştır. Obezitesi olan bayanlara nazaran manalı olmayan, lakin klinik olarak kıymetli olan daha düşük antrenman dayanıklılık kapasitesi bulunmaktadır. Lipödemli bir hasta obezite geliştirirse, lipödemsiz fakat obezitesi olan bireylerde olduğu üzere benzeri önemli sıhhat sıkıntılarına neden olabilir(insülin direnç, hipertansiyon, tip2diyabet…) Bu nedenle beslenme hali, ömür şekli ve alışkanlıklar hayat kalitesini geliştirmede değerli bir yer tutmaktadır.
