İtalya, küçük modüler reaktörler ile nükleer güce geri dönüyor

Yenilenebilir gücün yükselişi ve iklim krizini hafifletme eforları neredeyse tüm ülkelerde tekrar nükleer gücün kıymetlendirilmesine neden oluyor. Bu değerlendirmeyi yapan ülkelerden birisi de İtalya. İtalya başbakanı Giorgia Meloni ve onun hükümeti İtalya’da tekrar nükleer enerjiyi devreye sokmayı planlıyor.

İtalya, nükleer güce geri dönüyor

İtalya’nın güç üretiminin yaklaşık olarak yüzde 90’ı doğal gaz ve yenilenebilir güç kaynaklarından karşılanıyor. Kömür ve petrol ise toplamda yüzde 10’luk hisseye sahip. Nükleer güç ise 1988 yılından bu yana yüzde 0. Çünkü İtalya, 1986 Çernobil kazasının akabinde yapılan referandumda nükleer enerjiyi etaplı olarak durdurma kararı almış ve kurulu dört nükleer güç santralini kapatmıştı. Ülkedeki son iki santral ise 1990 yılında kapatılmıştı. Fakat ülke, yaklaşık 10 yıldır tekrar nükleer güce dönmek için adımlar atıyor.

İtalya Etraf ve Enerji Güvenliği Bakanı Gilberto Pichetto Fratin, yaptığı açıklamada 10 yıl içinde faaliyete geçebilecek küçük modüler nükleer reaktörlere (SMR) yatırım yapılmasını mümkün kılacak bir mevzuat üzerinde çalıştıklarını söyledi. Bakan, 2034’e kadar SMR tipi reaktörlerin faaliyete geçmesini hedefliyor. Gelecek planlarına nazaran İtalya, ithal fosil yakıtlara olan bağımlılığını azaltmaya çalışırken, 2050 yılına kadar nükleer gücün üretimdeki hissesini en az yüzde 11 düzeyine çıkarmak istiyor.

Güneş ve rüzgar gücü kesintili üretim kaynakları olduğu için birden fazla ülke hem güç depolama tesisleri hem de karbon salınımı olmayan nükleer santrallere yöneliyor. İtalya ise yenilenebilir güçte de ekstra zorluklar çekiyor. Ülkenin coğrafik yapısı geniş güneş paneli çiftlikleri için pek uygun değil. Uygun olan yerler ise tarım için kullanılıyor. Ayrıyeten İtalya, yüklü olarak Çin’den ithal edilen panellere bağımlı kalmak da istemiyor.

SMR yahut küçük modüler reaktörler İtalya’nın aradığı reçete olabilir. Çünkü bu yapılar klasik nükleer santraller kadar dev yapıda değiller. Yalnızca 4 hektarlık bir yerde 300 MW’a kadar güç üretebilecek dizaynlar mevcut. SMR’ler

Halk endişeli

Ek olarak İtalyanlar, 2011 yılında yapılan referandumda nükleer güç programının yine başlatılmasına yüzde 90 oy ile karşı çıkmıştı. Bundan 23 yıl öncesine nazaran birçok şeyin değiştiğini düşünen mevcut hükümet, muteber nükleer gücün İtalya’nın problemine tahlil olacağına inanıyor. İtalya’nın önde gelen etraf kümelerinden Legambiente tarafından yakın vakitte yapılan bir ankete nazaran ise halkın yüzde 75’i nükleer güçten kuşku duyuyor, yüzde 25’i muhakkak karşı çıkıyor. Çalışmaya katılanların yüzde 37’si ise güvenlik sağlandığı takdirde yararlı olabileceğini söylüyor.