Imane Khelif and Lin Yu-Ting tartışması büyüyor: Bu bayanlar hiçbir yanlış yapmadılar
Spor ve Haklar Birliği (SRA) yeni açıklamalarında Cezayirli boksör Imane Khelif ve Tayvanlı boksör Lin Yu-Ting’e cinsiyet tartışması nedeniyle yapılan zorbalıkların durdurulması gerektiğini belirtti.
“Bu bir transseksüel olayı değil”
Paris 2024 Olimpiyat Oyunları’nda bayan boksu kategorisinde yer alan sportmenler Imane Khelif ve Lin Yu-Ting cinsiyet tartışmaları ile dünya basınında büyük yankı uyandırdı. Milletlerarası Olimpiyat Komitesi (IOC) husus hakkında yaptığı açıklamada ise olimpiyat uygunluk kriterlerinin ihlal edilmediğini söyledi ve şöyle devam etti: “Cezayirli boksör bayan olarak doğdu, bayan olarak kaydedildi, hayatını bayan olarak yaşadı, bayan olarak boks yaptı ve bayan pasaportuna sahip. Bu bir transseksüel olayı değil. Bunu söylemediğinizi biliyorum lakin bir biçimde bunun bir bayanla dövüşen bir erkek olduğu istikametinde kimi baş karışıklıkları var. Bu türlü bir durum kelam konusu değil. Bilimsel olarak bu konuda fikir birliği var. Bu bir bayanla dövüşen bir erkek değil ve bence bunu anlamamız gerekiyor.”
“Imane Khelif ce Lin Yu-Ting’in vahşice akına uğramaları kabul edilemez”
SRA’dan Andrea Florence ise mevzu hakkında yaptığı açıklamalarda Imane Khelif ve Lin Yu-Ting’in kadınlık anlayışlarının dışında oldukları için vahşice atağa uğradığını vurgulayarak şunları söyledi: Bayanların vücutları hakkında, ‘adil oyun’ kisvesi altında yapılan bu saplantılı spekülasyonlar aslında ziyanlı cinsiyet ve ırksal klişelere dayanmaktadır. Ayrıyeten bunlar bayan sporundaki gerçek insan hakları sıkıntıları açısından da bir dikkat dağıtıcıdır. Imane Khelif ce Lin Yu-Ting’in sırf ataerkil ve bayan düşmanı kadınlık anlayışlarının dışında oldukları algısı yüzünden vahşice atağa uğramaları kabul edilemez. Tüm bayanların ayrımcılıktan uzak bir biçimde spor yapma hakkı vardır.”
“Bu bayanlar yanlış hiçbir şey yapmadılar”
Uluslararası Af Örgütü’nde personel hakları ve spor başkanı olarak yer alan Stephen Cockburn ise açıklamalarında Imane Khelif ve Lin Yu-Ting’in yanlış hiçbir şey yapmadığını şu sözlerle belirtti: “Imane Khelif ve Lin Yu-Ting’e yönelik müthiş seviyedeki çevrim içi taciz; sporda ve toplumda bayanlara gerçek manada ziyan veren toksik, cinsiyetçi ve ırkçı telaffuzların bir diğer derinden rahatsız eden örneğidir. Bu bayanlar hiçbir yanlış yapmadılar fakat nefret telaffuzlarıyla rahatsız ediliyorlar. Khelif ve Yu-Ting, öbür tüm olimpiyat atletleri üzere hürmetle muamele görmeyi hak ediyor. Toplumsal medya platformları ayrıyeten kullanıcılarının taciz edici içeriği kolay kolay bildirebilmelerini sağlayarak ve ziyanlı içeriğin algoritmik olarak çoğalmasını en aza indirmek için azaltma tedbirleri uygulayarak kullanıcılarının insan haklarına hürmet göstermelidir.”
İtalyan boksörden Khelif açıklaması
Cezayirli boksör Imane Khelif ve Tayvanlı Lin Yu-Ting; Tokyo’daki 2020 Olimpiyatları, Uluslararası Boks Birliği (IBA) Dünya Şampiyonası ve başka IBA onaylı turnuvalar da dahil olmak üzere uzun yıllardır milletlerarası boks karşılaşmalarının bayanlar kategorisinde gayret etti. Milletlerarası Olimpiyat Komitesi’nin (IOC) Paris 2024 için belirlediği kurallar, Tokyo 2020’de yürürlükte olan kurallara ve IBA’nın 2019’da IOC tarafından askıya alınmasından evvel yürürlükte olan kurallara dayanıyor.
Tartışmaları başlatan müsabakanın boksörlerinden İtalyan boksör Angela Carini ise Imane Khelif ile olan maçlarının akabinde yaşanan olaylar için “Bütün bu tartışmalar beni üzüyor… IOC dövüşebileceğini söylediyse, bu karara hürmet duyarım.” dedi.
IBA , IOC tarafından askıya alındı
Imane Khelif ve Lin Yu-Ting’in yer aldığı karşılaşmaların kimilerini onaylayan Uluslararası Boks Birliği (IBA) ise mali şeffaflık, hakem ile heyetlerin dürüstlüğü ve güzel idareyle ilgili çeşitli problemler nedeniyle IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi) tarafından 2019’da askıya alındı. 2023’te IBA’nın tanınması geri çekildi. Bu karar ise Nisan 2024’te Spor Tahkim Mahkemesi tarafından onandı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü bir rapor yayımladı
İnsan Hakları İzleme Örgütü, ‘Bizi Spordan Uzaklaştırıyorlar: Seçkin Bayan Atletlere Uygulanan Cinsiyet Testlerindeki İnsan Hakları İhalleri’ başlıklık 120 sayfalık bir rapor yayımladı. Raporda ise cinsiyet testi düzenlemelerinden etkilenen güney yarımküreden ondan fazla bayan atletlerin tecrübeleri belgelendi. İnsan Hakları İzleme Örgütü ayrıyeten bayan atletlere yönelik ayrımcılık, nezaret ve zorla yapılan tıbbi müdahaleleri teşvik eden global düzenlemelerin bireylerde fizikî ve ruhsal hasara neden olmakla birlikte ekonomik meselelere da neden olduğunu tespit etti.
“Cinsiyet testleri bilimsel değil aşağılayıcıdır”
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nde global teşebbüsler yöneticisi olan Minky Worden ise “Uluslararası Olimpiyat Komitesi saklılık, kapsayıcılık ve spora iştirak üzere temel insan haklarını, siyasetlerinin merkezine koymakta haklıdır.” dedi. Worden ayrıyeten şunları da söyledi: “Kadın sportmenler ve olimpiyat atletlerine yönelik kelamda ‘cinsiyet testleri’ bilimsel değil aşağılayıcıdır, itibarsızlaştırılmıştır, taciz edicidir ve asla erkeklere yapılmaz. Milletlerarası Olimpiyat Komitesi zararın, yanlış bilginin ve çevrim içi tacizin önlenmesine odaklanan ve bayan sportmenlerin onur, kapalılık ve müsabaka haklarını savunan bir çerçeve kullanmakta da haklıdır.”
“Bu bayanların korunması çok önemli”
170 ülkeden 2 binden fazla üyesi olan ve lezbiyen, gay, biseksüel, trans ve interseks bireylerin insan hakları için çalışmalar yürüten ILGA WORLD’den Gurchaten Sandhu ise Imane Khelif ve Lin Yu-Ting hakkındaki tartışmalar için “Khelif ve Yu-Ting etrafındaki gibisi görülmemiş ölçüde yanlış bilgi ve şiddet söylemi gerçek hayatta sonuçlar doğuruyor ve önemli toplumsal, ferdi ziyanlara yol açabiliyor. Birçok ülkede bayanların cinsiyet kimliği yahut cinsiyet özellikleriyle ilgili spekülasyonlar hayatlarını riske atabilir. Bu vahim yanlış bilgi ve istismar karşısında bu bayanların korunması çok değerli.” değerlendirmesinde bulundu.
