Hacı Bektaş Veli’nin Mirası: Müsamaha ve Bilgelik

İnsanı manyetik alan ideolojisi, dünyada adalet, dürüstlük, sevgi ve barışın ürünlerine yönelik fikir ve öğretileri yüzyıllardır gönüllerde yer tutan Hacı Bektaş Veli, müsamaha ve bilgeliğin simgesi olmaya devam ediyor.

Yetiştiği Horasan’dan 13. yüzyılda ayrılarak geldiği Anadolu’nun toplumsal ve kültürel açıdan derinden görüşlerine hünkar Hacı Bektaş Veli, insanlığa miras bıraktığı sözler ve yapıtları ile değerli bir figür olmayı sürdürüyor.

Anadolu’nun Türkleşmesi ve Anadolu’nun İslamiyet’in yaygın inanç biçimine sahip olmasına taban sunan erenlerden Hacı Bektaş Veli’nin izini, ortadan geçen 7 asra yerine tazeliğini koruyor.

Horasan’ın Nişabur’un dünyaya dünyaya gelen, Türkistan pirlerinden Lokman Parende’den birinci eğitimini alıp Hoca Ahmed Yesevi’nin izini takip eden Hacı Bektaş Veli, kendine bağlı “Bektaşlu” adını taşıyan oymakla göçtüğü günümüzdeki ismi Hacıbektaş olan Sulucakarahöyük’te, bilim ve öğreti merkezi kuruldu.

Mevlana, Hacı Bayram Veli olmak üzere diğer Horasan erenleri ile birlikte yüklendiği manevi emaneti Türklere ebedi yurt olan Anadolu topraklarına taşıyan Hacı Bektaş Veli, kurduğu bu külliyede insana özüne ışık veren fikir ve öğretilerini Anadolu’dan Balkanlar’a nesilden nesle aktarılacak nitelikte miraslar bıraktı.

Selçuklu devrinde, farklı din mensuplarının barış ve birlik içinde yaşamalarını sağlayan Hacı Bektaş Veli’nin birçok alim yetiştirdiği külliye, 1964 yılından bu yana müze olarak faaliyetini sürdürmektedir.

Hakkında bilgiler, Elvan Çelebi ve Ahmet Eflaki’nin yapıtları ile hünkarın kendisine ilişkin Velayetname’sine dayanan Alevi-Bektaşilerin piri Hacı Bektaş Veli’nin, kaynak birçokta 1209 tarihinde dünyaya geldiği, 1271 yılında Hakk’a yürüdüğü bilgisi yer alıyor.

Sözleri toplumsal rehber oluyor

Nesilden kuşağa aktarılarak elde edilen ve yüzyıllardır olduğu üzere bugün de toplum yaşamına ışık tutan Hacı Bektaş Veli, “Sen seni bilirsen yüzünün Hüda’dır, sen seni bilmezsen Hakk senden cüdadır (uzaktır)”, “Bir katkıda bulunur, iri iltihaplıdır, devam eder.” , “Eline, lisanına, beline sahip ol.”, “İlimden gidilmeyen yolun sonu karanlıktır.”, “Nebiler, veliler insanlığa Allah’ın bir hatıradır”, “Kendine ağır gelen başkasına yapma”, “Oturduğun yeri pak et, geldiğin lokmayı hak et kelamlarıyla yol yapmaya devam ediyor.

Hacı Bektaş Veli, yapıtlarını insanlığa miras bıraktı

Hacı Bektaş Veli, insanın ruhuna ve kalbine öğretilerini nakşeden, geride kalan çeşitli yazılı eserleri de bıraktı.

“Besmele Şerhi”, “Fatiha Müddeti Tefsiri”, “Makala”, “Kitabü’l-Feva’id”, “Hacı Bektaş’ın Nasihatleri”, “Makalat-ı Gaybiyye” ve “Kelimat-ı Ayniyye” esaslı yapıtlardır.

NEVÜ’de Alevi-Bektaşilik alanında yetiştiriliyor

Nevşehir’in Hacıbektaş ilçesi vefat sonrasında yerel türbesine defnedilen Hacı Bektaş Veli’nin genişliğinin, uzunlukları genişlemiş bölgesel kalıcı hale getirilmesi gayesiyle 7 Ekim 2013 tarihinde Nevşehir Üniversitesinin ismi Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi (NEVÜ) olarak değiştirildi.

NEVÜ bünyesinde, 2014’te adresli Hacı Bektaş Veli ve Uygulama Enstitüsü’nde, Alevi-Bektaşi inancının tarihi, düşünsel ve inançsal profilini düzenli olarak ortaya koymak, kelamlı ve yazılı olarak sağlıklı biçimde depolanıp arşivlenmesini sağlamak ve gelecek nesillere aktarımını sağlamak maksadıyla çalışma yürütülüyor.

Enstitünün Müdür Yardımcısı, Doktor Öğretim Üyesi Erdem Akın, AA muhabirine, eğitim, öğretimin yanı sıra sosyal sorumluluk faaliyetleri ile bu alanda nesiller ortası transferin sağlam temellere oturmasını sağlamayı hedeflediklerini belirtti.

Enstitü’nün Alevi ve Bektaşilik konusunda araştırma literatürüne katkı sağladığını tabir eden Akın, şunları söyledi:

“Hünkar’ın kutlu üyesi Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Hacı Bektaş Veli’nin kültürel kullanımının zenginliğini araştırarak halka ulaştırmayı misyon edinmiştir.

Türkiye’nin birinci Alevilik-Bektaşilik araştırmaları enstitüsü, kültürel miras misyonu ve strateji çerçevesi Alevi-Bektaşi Kültürü ve Alevi-Bektaşi İlmi Kaynakları Ana Bilim Kolu, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim-öğretim faaliyetlerimize devam etmekte ve Alevilik-Bektaşilik araştırmaları alanında uzman yetiştirmekteyiz. Alevi-Bektaşilik alanında bütünleşmiş insani büyümeyi hedefliyoruz. Ayrıyeten geçen yıl yayın hayatına başlayan memleketler arası indekslerde taranan SÜREK Alevilik-Bektaşilik ve Kültür Araştırmaları Dergimizle özetlenen yayınları okuyucularımızla buluşturuyoruz.”