Global Isınma Leylek Popülasyonunu Olumsuz Etkiliyor
DİYARBAKIR ile Bismil ilçesinin merkezindeki vadi boyunca yüksek tansiyonlu sınırlar üzerindeki leylek yuvalarını 23 yıldır inceleyen Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Öğretim Üyesi ve Kuş Bilimci Prof. Dr. Ahmet Kılıç, küresel ısınmanın bölgesinde birçok canlının yanı sıra bölgesel kalkınmanın da olumlu etkileneceğini söyledi. Kılıç, “Önceki yıllarda 5 yavrulu, 4 yavrulu yuvaları daha fazla görüyorduk. Bu sene maalesef sırf 1 tane 5 yavrulu yuva gördük. Az sayıda 4 yavrulu yuva var. 3 yavrulu yuva var. 2 ve 1 yavrulu yuvalar var. Bu hayatın faydaları etrafta, “Irmakta, tarlalarda yiyecek azlığına bağlıyoruz. Yani küresel ısınma, çevre kirliliği, leyleklerin de hayatlarını, yazısını önemli biçimde etkiliyor” dedi.
Diyarbakirile Bismil ilçesinin merkezineki Dicle Irmağı’nın geçtiği vadi boyunca yüksek tansiyon sınırları üzerinde yer alan leylekleri 2001 yılından bu yana inceleyen Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Kısım Lideri ve Kuş Bilimci Prof. Dr. Ahmet Kılıç, sıcaklar ve küresel ısınmanın birçok canlı yanını sıra leylekle baskısı da olumsuz görüşleriniz olduğunu söyledi. Bölgedeki leylek kolonisinin Türkiye’deki sayılı kolonilerinden biri olarak kabul edilebileceğini tabir eden Prof. Dr. Kılıç, “Bölgemizde bulunan Bismil leylek kolonisi, Türkiye’de ve dünyada sayılı kolonilerden biri olarak kabul edilebilir. 23 heceli sözcüğü bunları takip ediyoruz. Bölgedeki ekolojik koşulların değişimini , leyleklerin üreme kapasitesiyle iletildi. Daha doğrusu direkt korelasyonel etki var. Bölgede bulabilen leylekler daha fazla yavru yetiştirildi. Bu sene de ona benzeri sonuçlar elde edildi” diye konuştu.
‘YİYECEK BOL OLURSA, LEYLEKLER 5 YAVRU YETİŞTİREBİLİYOR’
Bölgedeki yiyecek azlığı nedeniyle yuvalardaki yavru leyleklerin bölgesinde azalma olduğunu belirten Prof. Dr. Kılıç, “Takip ettiğimiz yer, Diyarbakır Bismil ilçesine yakın olan 20 kilometrelik bir alandaki leylek yuvaları. 55 faal yuvamız var. Bundan 35 tane yuvada da yavru yetiştirildi. ve toplam yavru sayısı 105’e ulaştı. ve leyleklerimiz şu an yavrularını büyüttüler. Leyleklerin bir kısmı yuvadan ayrılmaya başladı. ve üreme muvaffakiyetini kıymetlendirecek olursak, bu 35 yuvayı değerlendirirsek ve 105 yavruyu dağıtım yaptığımızda da yuva başına ortalama 3 tane yavru düşüyor. Bu büyük bir kıymettir. Yalnız ayrıntısına baktığımız zaman evvelki yıllarda 5 yavrulu, 4 yavrulu yuvaları daha fazla görüyorduk. Bu sene maalesef sadece 1 tane 5 yavrulu yuva gördük. Az sayıda 4 yavrulu yuva var. 3 yavrulu yuva var. 2 ve 1 yavrulu yuvalar var. Bu bölgenin faydalarından yararlanmakta, tarlalarda yavru azlığına bağlıyoruz.Şeyet yiyecek bol olursa leylekler 5 yavrunun beşini de besleyip büyütme ve uçurma imkanına sahip. Ortalama 3 sayısı, ortalama yiyecek miktarı bir adet ücretli üyemizden oluşmaktadır. Yani küresel ısınma, çevre kirliliği, leyleklerin de hayatları, çizimini önemli biçimde “şey” tabirlerini kullandı.
‘BİYOÇEŞİTLİLİĞİN OLMADIĞI YERDE ZİRAÎ ÜRETİMDE ÖNEMLİ MESELELERLE KARŞILAŞIRIZ’
Diğer canlı cinslerin sayılarında da azalma olduğunu belirten Prof. Dr. Kılıç, şöyle konuştu:
“Leylekler bizim için sembol tipler. Bu bölgede yaşayan onlarca su kuşu var, onlarca tarla kuşları var, ötücü kuşlar var. Bunlarda da emsal sonuçlar var. Yani alanda yiyecekten yana önemli badire var. Etraf değişimi var. Global sıcaklıklardan kaynaklanan problemler var. Biz bunları takip ederek, çevremizi değiştiriyor, bitkisel üretim az. buna bağlı olarak balıklarda, kurbağalarda, salyangozlarda azalma var. bizim koşullarımızı azaltmamız gerekiyor. Aksi halde başka türlerde önemli bir azalma meydana gelecektir. Olaylarla karşılaşırız. Mesela haşerelerde dediğimiz çeşitli canlılarda çoğalma olur. Bu daha büyük sorunlara yol açacaktır.”
