FINAL FANTASY XIV: Dawntrail – İnceleme
Hydaelyn & Zodiark destanının sonunu yazdığımız, yaratılışın en uzak köşesine gidip depresyonun beden bulmuş hâlini Scion dostlarımızla birlikte alt ettiğimiz Endwalker ek paketinin piyasaya sürülüşünün üzerinden iki buçuk sene geçtiğine inanasım gelmiyor. Çıktığımız yol, karşılaştığımız felaketler, yaşadığımız zorluklar ve nihayet kazandığımız zafer adeta dün yaşanmış üzere aklımda olsa da on yıllık efsanevi bir seyahatin son adımlarını atalı uzun vakit oldu. Artık yeni bir maceraya atılmanın vakti gelmişti…
…ki Naoki Yoshida (Yoshi-P) ve takımı sağ olsun, çok beklememiz gerekmedi. Temmuz 2023’te Las Vegas’ta gerçekleşen Final Fantasy XIV Fan Şenlik aktifliği sırasında oyunun bir sonraki on yılının temelini atacakları Dawntrail ek paketi duyurulduğunda hepimiz toplu hâlde aklımızı yitirdik desem abartmış olmam sanırım. (İnanmıyorsanız YouTube’da “Dawntrail crowd reaction” görüntülerine bir bakın, memnunluktan uçan beşerler göreceksiniz.) Alışılmış ki merakla beklenen oyunlar, ek paketler ve/veya yamaların topluluk tarafından sevinçle karşılanması alışılmadık bir durum değil. Fakat Final Fantasy XIV kelam konusu olduğunda bu yeni ek paketi büyük bir hevesle beklememizin özel bir sebebi vardı: Tatile çıkacaktık.
Şaka yapmıyorum.
Tamam, tamam; tahminen sözün tam manasıyla “tatil” olarak nitelendirilebilecek bir ortama sürüklenmeyecektik fakat karakterimizin şimdiye kadar yaşadıklarını düşününce dinlence havasında geçecek bir maceraya atılacağımız hissine kapılmıştık. Bu noktada bilmeyenler için nedenini kısaca anlatmakta yarar var. “Echo” ismi verilen özel bir güce sahip olan ve Warrior of Light unvanıyla anılan karakterimiz (kısaca WoL), A Realm Reborn’un başından beri dünyada yaşanan birçok sorunu çözmek için didinip durdu. Yeri geldi Garlean İmparatorluğu’yla yüzleşti, yeri geldi ejderhalara karşı asırlardır sürdürülen savaşı sonlandırdı; devletleri işgalden kurtardığı yetmiyormuş üzere hudutları aşıp öbür dünyalara giderek yaratılışı tehdit eden düşmanlarla çarpıştı. Durumu dehşetli derecede özet geçtiğimin farkındayım lakin bunu on yıllık bir kıssa boyunca çıta giderek daha da yükselirken tehdit düzeyinin nihayet “bir deva bulamazsak cihan yok olacak” noktasına ulaşana kadar yaptığınızı düşünün.
Kısacası karakterimiz çok uğraştı, çok yoruldu. İşte tam da bu yüzden Endwalker’ın son yamasında “Sizin ‘Yeni Dünya’ diye isimlendirdiğiniz yerin ismi ‘Tural’. Tahtın bir sonraki sahibini belirlemek için bir yarış başlatıldı. Yardım eder misin?” dendiğinde “Ooooo tatil!” diyerek şevkle atıldık.
Yeni maceralara atılacaksınız dediler, koştuk geldik.
28 Haziran’da erken erişime, 2 Temmuz’da da tam sürüme açılan Dawntrail kıssasına kaldığımız bu noktadan devam edip bizi daha evvel görmediğimiz kıtaya taşıyacak geminin kalkışıyla başladık. Keyfinizi kaçıracak rastgele bir ayrıntı vermeden anlatmam gerekirse yapacağımız iş kolaydı: Tural’ın başşehri Tuliyollal’a gidecek, tahtı devretmeyi planlayan Gulool Ja Ja’dan yarışla ilgili bilgileri edinecek ve bu sırada öteki iştirakçilerle tanışacaktık. Gulool Ja Ja’nın bir mucize olarak doğan biyolojik oğlu Zoraal Ja, Wuk Lamat üzere evlatlık edindiği Koana ve bu aileden bağımsız olmasına karşın iki başı sebebiyle kutsal kabul edilen Bakool Ja Ja rakiplerimiz olarak karşımıza çıkacaklardı. Lakin bu kadar rekabet varken her şeyin sıkıntısız ilerlemesini ummak mantıksız olurdu – ki beklediğimiz üzere olayların çok daha alengirli hâle gelmesi uzun sürmedi. Müsabakayı kazanmak için diyar diyar gezip ismi efsanelerde “Altın Şehir” olarak geçen yeri bulmamız gerekiyordu. Böylelikle Gulool Ja Ja’nın evlatlık kızı Wuk Lamat’ın liderliğinde Erenville, Krile ve ikizleri yanımıza alarak yola çıktık. Sonrasında ne mi oldu? Eh, onu da kendiniz oynayıp görün derim.
Main Story Quest (MSQ) olarak isimlendirilen ana kıssayla ilgili söylemek istediğim çok şey var aslında ancak kazara hevesinizi kaçıracak bilgiler vermek istemiyorum. Bir Shadowbringers yahut Endwalker kalitesi beklememenizi, bu ek pakete bir sonraki destanın temelini oluşturacak olayların başlangıcı muamelesi yapmanızı tavsiye ederim. Bu sefer odak noktası siz değilsiniz, olaylara katkıda bulunduğunuz kısımlar çok az. Tüm bunları dikkate alarak yaklaştığımızda bile Dawntrail’ın öyküsel açıdan zayıf kaldığını dürüstçe itiraf etmemiz gerekiyor ve bunun maalesef tek bir nedeni yok.
Bir oyunun öyküsünün düzgün olması için ana karakterin illaki her şeye bulaşması gerekmiyor. Kimi vakit olaylara seyirci kalıp yan karakterlerin gelişimine şahit olmak ve vakit içerisinde onların kişiliklerini benimsemeye başlamak her vakit için hikayeleri zenginleştiren taraflardan biridir. Bunu hakikat oranda yaptığınızda tadından yenmez. Dawntrail’ın meselelerinden biri de işte tam bu noktada başlıyor: Her şeye ÇOK seyirci kalıyoruz. MSQ boyunca (zindanları hesaba katmazsak) etkin olarak rol aldığımız misyonlar bir elin parmaklarını geçmiyor – ki olayların merkezindeki karakter olmadığımızı kabul etsek bile bizim için şahsen beklediğimden çok daha pasif bir yol çizilmiş. Birkaç büyük olay dışında “ben olmasam da her şeyi hâllederlermiş zaten” izlenimi bıraktığını söylemem gerek. Dediğim üzere bunun oranını tutturabildiğinizde her şey çok hoş işlenebiliyor fakat şahsî fikrim teraziyi pek dengeleyememiş oldukları istikametinde.
Sıkıntı yalnızca bu dingin anlatımda yatmıyor. Ek paketin promosyonu boyunca verilen kelamların beklenilen boyutlarda tutulmaması da büyük etken. Bir karşılaştırma yapmak gerekirse Endwalker’ı ele alalım. Tüm promosyonlarda Ay’a gidileceğinden bahsedilip duruluyordu lakin oradaki ana misyon zincirini bitirdiğimizde “Bi’ saniye… ZODIARK’I 83. DÜZEYDE İNDİRDİK AMA?! BİZİ DAHA BÜYÜK NE BEKLİYOR OLABİLİR?!” şaşkınlığıyla büyük heyecan yaşamış ve dahası için meraklanmıştık. Dawntrail tarafındaysa işler pek o denli değil. Öykünün birinci kısmında farklı bölgelere gidip farklı kültürlerle ilgili yeni şeyler öğrenmek benim şahsen keyif aldığım kısımlardı. Biraz vakit almasını da garipsemedim çünkü hakkında zerre fikrimiz olmayan bu topraklardaki hayatı bize ayrıntılıca aktarmaları gerektiğinden yavaş ilerleyeceğini biliyordum. Ama pek çok kişinin bu kısımların gereğinden uzun tutulduğunu düşündüğünü de belirtmekte yarar var.
Ayrıca tekrar tekrar ve üstüne basa basa “Scion dostlarınızla farklı kümelere ayrılacak ve birbirinizle yarışacaksınız” dediklerini hatırlıyor musunuz? Evet, ortada bir yarış var lakin olaylar dallanıp budaklandıkça o tatlı rekabet hissini gereğince uzun ve derin işleyemediklerini görmek sıkıntı değil. Hülasa dünya kurgusu itinaya bezene hazırlanmış olsa da öykü kurgusu yetersiz kalmış diyebilirim.
Birbiriyle temaslı iki öbür husussa karakterler ve karakter gelişimi. Bildiğimiz karakterlerin bir kısmı kıssa içerisinde net rollere sahip olsalar da öbür kısmının neden orada bulunduklarını sorgulamadım değil. Krile’la ilgili edindiğimiz yeni bilgiler ilgi cazipti lakin seyahat takımımızın benim gözümdeki en kıymetli bireyi katiyetle Erenville’di; gerek diyalogları gerekse seslendirmesi olsun nitekim harikulade iş çıkarmışlar. Sayısız yeni karakterle de tanışıyoruz ancak bunların ortasında iki kişi var ki yalnızca isimlerini verip geçeceğim zira inanın ayrıntıya inersem tadınız kaçar: Wuk Evu ve Otis – ki Wuk Evu benim gözümde bu ek paketin en başarılı yazılmış, en eğlenceli yan karakteri olabilir.
Fark ettiyseniz çok kıymetli bir karaktere şimdi değinmedim. Evet, Wuk Lamat’tan bahsediyorum çünkü odak noktamız bu hanım kızımız; kendisi tıpkı vakitte birçok tenkidin de ana kaynağı. Endwalker’ın son yamasında tanıştığımız bu genç varisi birinci gördüğümde inanılmaz sevmiştim; eğlenceli, cıvıl cıvıl ve candan kişiliğiyle kalbimi kazanmıştı. Dawntrail esnasında bu fikirlerimde birtakım oynamalar olduğunu itiraf etmeliyim. Wuk Lamat’ı hâlâ seviyorum, yanlış anlaşılmasın lakin öyküde istenilen yere gelsin diye karakter gelişiminin bir anda dehşetli düzeylerde ve beklenmedik süratle ilerlemesi bilhassa ikinci yarıda can sıkıcı hâle gelebiliyor. Hayatının hiçbir anında gerçek manada zorluğun ne demek olduğunu tatmamış birinin her sorunu “Seviyorum sizi ve daima memnun olun istiyorum!” diyerek çözmeye çalışması ve bu yaklaşımının ortadaki kültürel uçurum ne kadar derin olursa olsun her seferinde işe yaraması bir noktadan sonra ağızda güzel olmayan bir tat bırakıyor. Her oyunda yüzde yüz gerçeklik aramanın bir manası yok, elbette idealist karakterler olmalı lakin bunun muhakkak bir istikrarda işlenmesi gerekiyor. Alphinaud da hayli idealist bir karakterdi lakin resmen canımızı vereceğimiz evladımız hâline gelmesi, A Realm Reborn sonunda yediği ihanet darbesinden sonra yıllar süren karakter gelişimi sırasında yaşandı; güçlü ve zayıf taraflarını fark edip buna nazaran kararlar almaya başlayınca evrimini tamamladı. Lakin bir kişinin zayıflıkları yalnızca yüzeysel bırakılıp doğal süreçte efor gösterilerek çözülecek sıkıntılar olarak verilmezse ortaya Wuk Lamat üzere topluluğu orta yerinden bölen, kiminin inandırıcılıktan uzak bulduğu bir karakter çıkıyor. Kendisini sevsem de gelecekte umarım sonuçlarına katlanmak zorunda kalacağı kusurlar yapmasına müsaade verirler.
Hikâyede “herkes memnun olsun” temasının epey ağır ve gereğinden fazla tekrar edilerek işlendiğinden de bahsetmem lazım. Bilen bilir, edebî yapıtlarda el üstünde tutulan bir anlatım tekniği vardır: Söyleme, göster. Bunu bir kıssanın her noktasında kullanmak da uygun değildir lakin şayet ana temayı bireylerin hareketleri, betimlemeler yahut olayların ilerleyişi üzerinden alt iletiler vererek anlatmaz ve karakterlere tekraren “uhuuu memnunluk çok mükemmel gerçekten” diye söyletirseniz sunmak istediğiniz hikayeyi değersizleştirirsiniz. Shadowbringers ve Endwalker’ın ana müellifi Natsuko Ishikawa, bahsettiğim tekniği kullanmakta epey başarılıydı. The First olarak isimlendirilen eş-dünyaya gittiğinizde daha birinci misyonda ortamın ne kadar tehlikeli, insanların ne kadar çaresiz olduğunu anlıyordunuz. Endwalker’da üzüntüye yenik düşenler bir bir müthiş yaratıklara dönüşürken kalanların hayata tutunmalarını sağlayacak umut ışığı olduğunuzu hissediyordunuz. Kimse kalkıp size bunları her üç misyondan birinde söylemiyordu, anlatım o kadar tesirliydi ki gerek yoktu zira. Dawntrail senaryosunu hazırlayan grubun bu hususta biraz daha gayret sarf etmeleri ve her tehdidi kozmik boyutlara taşımamaya dikkat etmeleri gerektiği aşikâr.
Çok yerdim, değil mi? İçiniz şişmiştir. Haydi biraz da olumlu ve eğlenceli yanlardan bahsedeyim.
Düşmanlarınızı alt etmek için ikiz kılıçlarınızı kullanın yahut… fotoğraf çizin?
Uzun müddettir ilgilyle beklenen bayan Hrothgar, nihayet Dawntrail’la oyuna seçilebilir karakter ırkı olarak eklendi. Tek sözle harikalar. Ayrıyeten her ek pakette olduğu üzere yeni sınıflar da geldi: Viper ve Pictomancer.
Viper benim de hayli keyif alarak oynadığım, oyunda görmüş görebileceğimiz en süratli hücum tarzına sahip yeni yakın menzilli DPS’imiz. Yaptığınız ataklar yoluyla kendi üzerinize açtığınız iki farklı güç haricinde düşmanınızın sizin saldırılarınızdan daha ağır hasar almasını sağlayan bir yeteneğiniz de bulunuyor. İkiz kılıçlarınızı birleştirerek indirdiğiniz darbeler de gayreti. Bunların üstüne bir de epey kısa müddet içerisinde arka arda sayısız akın gerçekleştirmenizi sağlayan Reawaken özelliği var ki tadından yenmiyor. (Alt tarafı birkaç saniye içinde ON TUŞA basacaksınız yalnızca ya, ne olacak… Karpal tünel sendromu edinmek için ideal!) Bu sınıfla o kadar eğlendim ki yıllardır DPS oynamak istediğimde baş tacım olan Dancer’a bakmaz hâle geldim. Keşke bir de yakın menzil durumlarını düzgün yapabils— öhm, neyse.
Pictomancer’sa kendi başına çok başka bir dünya. Uzaktan büyü kullanarak saldıran bu DPS sınıfında darbelerinizi fotoğraf çizerek yahut farklı renklerde boya fırlatarak indiriyorsunuz. Çok ciddiyim. “Yaratık,” “silah” ve “manzara” olarak üç farklı fotoğraf çizdikten sonra bu fotoğraflara has taarruz tekniklerini kullanarak epeyce ağır hasar verebiliyor yahut gücünüze güç katabiliyorsunuz. Ortada düşmanın gözüne boya tüplerini de sıktınız mı sizden âlâsı yok. Üstüne üstlük her atağın yalnızca bu sınıfa özel hazırlanmış, hakikaten bir şeyler çiziyormuşsunuz hissi veren görsel tarzı bulunuyor.
Var olan sınıfların birçoğu yalnızca son düzeylerde ekstra özellikler kazanırken kimilerinde dikkate kıymet değişikliklere gidilmiş. Örneğin bir healer olarak benim ana sınıfım White Mage ve iki ek özellik ve bekleme müddeti azaltılan Swiftcast dışında Endwalker’a göre neredeyse zerre fark yok diyebilirim. Öte yandan bir öteki healer sınıfı olan Astrologian’a bakarsak tarot kartı sisteminin eksiksiz değiştiğini görüyoruz. Artık her dakikada bir sırası aşikâr dört kart çekebildiğimiz bu sistemde başka oyunculara verebildiğimiz periyodik güç arttırma kartlarıyla genelde tanklara fırlattığınız uygunlaştırma yahut muhafaza kartları bulunuyor. Kendim şimdi denemedim lakin değişiklikler âlâ tarafta olmuş olsa ki Astrologian şu anda epeyce güçlü hâle gelmiş durumda.
Dövüşler kelam konusu olduğunda çıta bence hakikat yolda yükseltilmiş. Son periyotlarda yeni dövüşlerin çok güç olduğunu söyleyen kimi bireyler olsa da benim de ortalarında olduğum büyük çoğunluk bu taze yaklaşımdan hayli mutlu. Birinci iki trial’ı Extreme zorlukta tekraren yapmış biri olarak ne kadar tat aldığımı anlatmam imkânsız. Bilhassa The Arcadion olarak isimlerindirilen yeni raid serisindeki dövüşler şaşırtan derecede argümanlı lakin bir o kadar da keyifli olmuş. Bu serideki ikinci düşmanla birinci müsabakamda bütün bir grup olarak kaç defa yattığımızdan bahsetmek bile istemiyorum… lakin Shadowbringers ve Endwalker vaktinde işlerin ne kadar kolaya indirgendiğini düşünürsek bu değişimin oyuna yeni bir soluk kattığı kaçınılmaz bir gerçek. Siz bu yazıyı okuduğunuzda ben muhtemelen Savage zorluktaki raid’le boğuşuyor olacağım.
Dawntrail’la gelen grafik güncellemesi de her yerin çok daha hoş gözükmesini sağladı ve bu durum yeni bölgelerde çok net fark ediliyor. Tuliyollal ve Solution Nine muazzam derecede büyük ve tam bir görsel şölen sunan kentler olmuş. Başşehre birinci adım attığımda abartmıyorum iki saatten uzun mühlet kenti dolaştım, binalara ve karakterlere baktım, yavaş yavaş sindirdim resmen. Hakikaten zindanlar da bir o kadar nefis – bilhassa 95. ve 97. seviyelerdekilere bayıldığımı söylemem gerek. 100. seviyelerdekileri saymıyorum bile, onlar bambaşka bir dünya. Tüm bunlara bir de Masayoshi Soken ve grubunun elinden çıkan şahane müzikler eklendiğinde keyiften dört köşe oluyorsunuz. Hele Shaaloani bölgesinde gündüz saatlerinde çalan bir kesim var ki… ah ah, sözler kifayetsiz kalır.
Final Fantasy XIV: Dawntrail birtakım açılardan epey hoş bir ek paket olmuş lakin gelecekte üzerine daha fazla eğilmeleri gereken yanları da bulunuyor. Kıssadan keyif alıp almayacağınız büsbütün sizin ferdî yaklaşımınıza ve zevklerinize kalmış lakin bu oyunu 1.0 faciasından Shadowbringers ve Endwalker üzere başyapıtlara çevirebilmiş bu takıma olan inancım tam. Takip eden yamalarda ve ek paketlerde bu yeni destanı unutulmaz bir maceraya dönüştüreceklerinden eminim.
