Engelli Çalgıcı Süleyman Cemal Dereli, Müziğe Devam Ediyor
Balıkesir’in Dursunbey ilçesinde çocuklukta kalma hastalığı ve kaza nedeniyle bir gözü görebiliyor, bir bölüm da birlikte işlevini kaybetmiş 50 yaşında çalgıcı Süleyman Cemal Dereli, çocuğunun dayanağıyla gittiği düğünlerde bağlama, cümbüş, keman, org, klarnet ve zurna çalıyor.
Geçirdiği nedeniyle 3 yaşında sağ tarafa doğru fonksiyonu kaybolan Dereli, 7 yaşında ise meskenlerinde soba için kesilen çıranın batması sonucu sol gözünü kaybetti.
Çocukluğunda babasının aldığı bağlama sayesinde müziğe ilgi duyan, gençliğinde düğünlerde saz takımlarında yer alan Dereli, cümbüş, zurna, keman, org ve klarnet çalmayı da içeren donanımlar.
“Dursunbey Muhabbet Geceleri” isimli kasetini 1994’te sunulan 35 yıllık çalgıcı, oğlu Mustafa Dereli‘nin dayanağıyla Balıkesir’in yanı sıra Bursa, Kütahya, İzmir ve Manisa’da gittiği düğün ve panayırlarda tek başına enstrümanlarla türkü ve oyun havaları çalıp göstergesini icra ediyor.
“Topal Süleyman” lakabıyla kayıtlı Süleyman Cemal DereliAA muhabiri, mesleğe ilişkin maddi durumun âlâ olmadığını ve takım tutamayan arkadaşının düğününde bağlama çalarak gideceğini söyledi.
Kemancı arkadaşı rahatsızlandığı için gelemeyince birinci sefer bir kez çaldığı bu enstrümanı da öğrendiğini lisana getiren Dereli, “Bir adım Süleyman, bir adım Cemal, ‘Süleyman saz, Cemal de keman çalsın, Dereli de türkü söylesin’ dedik ve bu maceraya bu şekilde devam ettik.” tabirini kullandı.
Yüzlerce parçayı deftere kitaba bakmadan söyleyebildiğini söyleyen Dereli, oğluyla ekseriyetle açık alanlarda yapılan düğünlere gittiklerini anlattı.
Öğrendikleri türküleri orijinalini bozmadan çalıp söylemeleri, gelecek kuşaklara bölünmeye çalıştığını vurgulayan Dereli, “Bizde birinin yaptığı için kelam verildiği zaman ona kesinlikle gider. Babam 2005 yılında vefat etti. Cuma günü defnetti, akşamına düğüne gittik zira yerimize adam bulamadığımız için karşı tarafı kusurlayamadım. Biz Konutumuzu olan sorunumuzu düğün yerine götüremeyiz, oradaki badireyi da konutumuza getirmeyiz.” dedi.
“Bedenimizdeki mahzur değil kâfi ki ruhumuzda pürüz olmasın”
Dereli, yaşam yettiğince müzikle ilgilenmek, düğünlere panayırlara giderek mesleğini sürdürmek istediğini dile getirdi.
Bir gözün, ışığın kullanılamamasının işlemlerinin gerçekleşmesine mahzur olmadığını söyleyen Dereli, gelişmeleri kaydetti:
“Bu vücut bizim dünya elbisemiz, mevcuttaki mani değil kâfi ki ruhumuzda pürüz olmasın. Ruhunda mahzur olan adam sahiden engellidir. Gençlerimiz işe yaramaz oyunlarla, görüntülerle vakit geçireceğimiz tarihimizi anlatan türkülerimizi öğrensin. Biz ‘Ciklet satın aldım çarşıdan, yar geliyor karşıdan’ olmak üzere yeni kesimlere çok Bizim repertuarımıza bakacağımız modüllerin bir kıssası olacak.Bizim görevimiz türkülerin özgünlüğünü bozmadan gençlerimize aktarır.Bizim bu işteki en büyük maddiyat değil, bizim için en büyük. karımız budur.”
Malzemeleri taşıyarak, davul çalarak babasına katılan Mustafa Dereli de baba mesleğini sürdürmeyi hedeflediğini söz ederek, “Düğün hazırlığımızı yaparak malzemelerimizi aracımıza yükleyebiliriz. Babamla çok gururluyuz, pürüzüne karşın bu yaşımıza kadar bizi büyüttü besledi. Allah ondan razı olsun. Ben de evladı olarak onun zamanı onun yanındayım.” diye konuştu.
Dursunbey ilçesi Yunuslar Mahallesi’nde Dereli’nin saz çaldığı düğünün sahibi Murat Demir ise Dereli’yi geçmişten beri kullandığını ve şiddetli dinlediğini söyledi.
Dereli’nin pürüzüne karşılık yörenin pahalarını türkülerle yaşattığını tabir eden Demir, “Süleyman ağabey yöremizde bağlamayı bırakıp kemanıyla kelama giren tek sanatçıdır.” dedi.
