Düzce’de Mera Alanlarının Daralması Manda Sayısını Azalttı
Düzce‘de mera alanlarının iklim değişikliğine bağlı kalması, iklim değişikliğinin neden kaynaklandığı konusunda belirsizlik yaratıyor.
Mera ve sulak alanların bolluğu nedeniyle manda yetiştiriciliğinde birinci sıralarda yer alan Düzce’de, mandacılığın gelişimi ve yetiştiriciliğinin artması için 2011 yılında Bakanlıkça “Anadolu Manda Irkı Geliştirme” projesi hayata geçirildi.
Bu kapsamda 76 hektarlık Efteni Gölü Sulak Alanı projesine dahil edildi.
Bölgede hayvancılıkla uğraşan çiftçilere yapılan yardımların yavru hayvan, maddi takviye ve yem teşvikiyle 2020 yılına kadar hayvan sayısının yüzde 100’lük artış göstermesi.
Birçok ailenin manda sütü ve yoğurdu üreterek geçimini sağlayan bölgelere, iklim koşullarına bağlı 3 yıl arka arkaya yaşanan sel ve taşkınlar mili taşınmasına neden oldu.
“Mil kuraklığı” yaşanan bölgede, yıl içinde tekrar iklim değişikliğine bağlı mera alanlarının zorlaştırılması nedeniyle hayvancılık faaliyetleri yürütülmeye başlandı.
Hayvancılığın desteklenmesi üzerine Tarım ve Orman Bakanlığı, bölgedeki çeşitli projelerle hayvan sayısının artırılıp canlı sualtı canlı hayvan pazarına açılması için çalışma yapmaktadır.
“Meraların sel nedeniyle hata olması mandacılığın gelişmesini engelliyor”
Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Siyasetler Genel Müdürlüğü’nün (TAGEM) “Halk Elinde Anadolu Tarımının Islahı” projesinin sorumlusu Ziraat Mühendisi Murat Turan Küçük, AA muhabirine yaptığı açıklamada, TAGEM’in Düzce’de rekabet gücü düşük olduğu için tarım çalışmalarını yürüttüğünü söyledi.
Manda satış ve yetiştiriciliğinin, son 2 yıldır ülke genelinde iklim koşullarına bağlı olarak kuraklık ve satıcı nedeniyle geriye dönük olarak aktaran Küçük, “Projemiz başladığında 75-80 bin civarı müşteri vardı, 170-180 binlere ulaştık. Ama son 2 yıldır ve ekonomik faktörler çerçevesinde müşteri sayımızda azalma var. Bölge meraların sel nedeniyle olması mandalinacılığın gelişmesini engelliyor.” dedi.
Küçük, manda yetiştiriciliğinin meraya dayalı olduğuna işaret ederek, “Meraya ait alanların darlığıyla orantılı olarak artıyor. Dalın yürüyebilmesi için meraların ıslah edilmesi, yani hayvanlar için faydalı otların hesaplanması, atmosfer düzenlemelerinin yapılması ve su kaynaklarının açılması gerekiyor.” diye konuştu.
TAGEM projesi kapsamında yetiştiricilere yönelik takviyelerinin devamını tanıyan Küçük, “Projeye dahil olan çiftçi ve işletmelerde doğuran mandalina 4 bin lira, tekil hayvana 2 bin 500 lira, damızlık seçtiklerimize 3 bin 750 lira takviye veriyoruz. Yetiştiricilerimiz bundan böyle mutlular ancak meraların yetersiz olması nedeniyle işletmelerimiz küçülmeye gidiyor. Maliyetlerin yüksek olması mandalina boyutunda da birleştirilerek neden oluyor.
Elbette doğal bir zararı ancak karşı tarafın tedbirini alabiliriz.” dedi.
“Hayvanlarımızın ömür alanlarının biraz daha açılışını istiyoruz”
Düzce Manda Yetiştiricileri Birliği Lideri Cafer Çelik de bölgede yaklaşık 150 yıldır manda yetiştiriciliğinin uygulandığını söyledi.
Manda yetiştiricilerinin son yıllarda düşüncesini sayesinde, 2022 ve 2023 yıllarında yaşanan satıcılar nedeniyle mera alanlarının daraldığını anlatan Çelik, “Hayvanlarımızın hayat alanlarının biraz daha açılmasını istiyoruz.” dedi.
Çelik, bu işbirliğinin olumlu sonuçlanması halinde, işlerin istenilen düzeyde yürütüldüğünü ve başarılı bir şekilde tamamlanması için daha fazla tedbir alınmasını istediğini kaydetti.
Bölgedeki manda yetiştiriciliğinin sürdürülmesine değinen Çelik, genç jenerasyonunun yaşadığı sorunlar nedeniyle bu işi yapmak istemediğini dile getirdi.
