D Vitamini ile Tuzlanan Topraklar Bereketleniyor
ERZURUM Teknik Üniversitesi’nden (ETÜ) mezun olduktan sonra doktorasını 2023 yılında tamamlayan Büşra Yazıcılar, tuzlanarak randımanını kaybeden toprakları geri kazanabilmek için proje geliştirdi. Tuzlanan toprakları bereketlendirmeyi sağlayan Dr. Yazıcılar’ın D vitamini uygulanan yapay toprakta tuzlanmanın azalması ve verim artışı gözlendi.
ETÜ Fen Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Kısmı’ndan 2012’de mezun olan Büşra Yazıcılar, 2018’de doktorasını tamamladı. ETÜ’de doktora sonrası doktora sonrası çalışmalar sürdürülen Yazıcılar, tuzlu suların tarıma geri kazanılması için ‘Tuz Gerilimini Düzgünleştirmek Hedefiyle D Vitamini kalıcı’ projesini hazırladı. TÜBİTAK tarafından da kurtarma projesi için ETÜ Yüksek Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde yaklaşık olarak (YÜTAM) bir yıl önceden çalışmaya başlayan Dr. Yazıcılar, laboratuvar ortamında yapay toprak ekimi yaptı. Dr. Yazıcılar’ın D vitaminleri uygulanan yapay toprakta tuzlanmanın azalması ve randıman artışı gözlendi.
Tarımsal bitkilerin tuzlanmayı ortadan kaldırmak için D vitamininin güzelleştirici tesirini kullanmayı hedeflediğini Dr. Büşra Yazıcılar, “D vitamini ekseriyetle parçaları ve hayvanlarda kemik parçaları tesirli. Bitkideki rolü artık bilinmeyen D vitaminini bu alanda denemeye karar verdik. Tarımda çoklukla tuzlu ve kurak topraklardan acı çekiyor Bu sorunun geleceğin en değerlisi, biz de D vitaminlerinin tuzunu elemine etmeye yönelik tarlada bitkisel randımanı ve bölgeselleri hedefledik” diye konuştu.
TÜBİTAK tarafından kredi projesinde laboratuvarda oluşturulan yapay tutulan hububat, zerzevat ekimi yaparak çimleme sürecini gerçekleştirdiklerini anlatan Dr. Yazıcılar, D vitamininin tuzlanmanın azaltılmasını kaydetti. D vitamini uygulaması deneme tarlalarında yapacaklarını tabir eden Dr. Yazıcılar, ekili arazilere D vitamini solüsyonu püskürteceğiz. Deneme tarlalarında başarılı olursa çiftçilerin iktisadına katkı sağlayarak toprakların tuzlarını azaltmış olacağız” dedi.
Dr. Yazıcılar, topraktaki tuz gerilimini düzgünleştirme maksadıyla D vitamini çalışmasının 2026’da sona ereceğini bildirdi.