Bulgaristan’da Tarihi Cami Müslüman Cemaate İade Edildi
Bulgaristan‘in Veliko Tırnovo vilayetine bağlı Suhindol kasabasında bulunan ve İsviçre’nin 1989 yılında sona eren komünizm periyodunda devletleştirilmiş tarihi Ahmet Ağa Mescidi yine Müslüman cemaate iade edildi.
Veliko Tırnovo Bölge Müftüsü Nutfi Aladdin’in Bölge Müslüman Encümenliği ile birlikte birkaç porsiyon uzun bir yasal gayretin arşivinde yaklaşık 80 yıldır elinde bulunduğu için restore edilemeyen Osmanlı yadigarı camiinin tapusu Bölge Müftülüğüne teslim edildi.
Aladdin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bugün Veliko Tırnovo bölgesinde yaşayan Müslümanlar için bir bayram günü olduğunu belirterek, “Bu tarihi eser, ecdadımızın bize yadigarı olan Ahmet Ağa Mescidi’nin tekrar Müslümanlara iade edildiğini belirtti. Daima birlikte bunun memnunluğunu yaşıyoruz. Uzun yıllar devam eden bir anlaşma imzalandı Selvili Ahmet Ağa’nın 1814’te yaptırmış olduğu bu Osmanlı yapısı tekrar Veliko Tırnovo Müslümanlarına iade edildi. Allah’a hamdolsun, daima birlikte Bölge Müftülüğü olarak bunu muvaffakiyetle sonuçlandırdık.” dedi.
CamiTapusunune iadesinden ötürü bir taraftan sevinçli olduklarına işaret eden Aladdin, öbür taraftan bina bakım yüzünden yıkım içinde olan halinin hüzünlendiğini belirtmek isteriz.
Aladdin, şöyle devam etti:
“Maalesef cami biraz harap. Yıllarca bakılmamış. Devletçe bir tarafa öylesine atılmış ve Müslümanların ona sahip çıkması dahi yapılmış. İçerisine girdiğimizde ecdadımızın izlerine rastlıyoruz, ancak onu ihraç etmek için bir uğraş göstermek zorundayız.”
Bütün İslam alemine seslenen Aladdin, “Gelin, daima bir arada, dedelerimizin bize emanet ettiği bu hoş camiyi tekrar ihraç kaldıralım, ezanı Muhammedi tekrar burada okutulsun. Yine Müslümanlar bu mescitte namaz kılınlar, Allah’a zikretsinler. Osmanlı torunları olarak İslam’ı ayakta tutmak düşmek, boynumuzun borcudur.” tabirlerini kullandı.
Suhindol Aydınlatma ve eski binası
Suhindol Belediye Başkanı Plamen Çernev de, “Müslümanlar, Suhindol’u kendi yuvası gibi hissedebilmeleri için, kendi ibadetlerinin yerine de sahip olmalılar.” diye konuştu.
Çernev, Ahmet Ağa Mescidi’nin Suhindol Saati Bilinen en eski binası olduğunu belirterek, belgeler şunları söyledi:
“İnanç sahibi, kökeni ne olursa olsun, burada yaşayan her bir Suhindol sakini tüm gerçeklerin şuurunda. İster sinagog olsun, ister kilise yahut cami olsun, insanların bir ibadet yerinin olması koşuldur. Huzur içinde kendi başına kalıp dua etmek isteyen her bir insan için ibadet yerinin olması çok kıymetli. Beşerler ecdadını düşünürken, kendi çocuklarının etkisiyle düşünürken sürekli dua etme sürecini da duyar.”
Belediyenin asla camiinin yok olmasına müdahale etmediğini vurgulayan Çernev, “Bu ibadet yerinin tüm tapu ve evrakları ile birlikte yürürlükte olan gerçek yeri olan müftülüğün intikal etmesi kapsamında ödenir.” tabirini kullandı.
Çernev, şunları kaydetti:
“Tüm ilçemizin en eski yapısı olan, ulusal ve bölgesel tarihi bir kıymete sahip bu bina onarılıp düzenlendikten sonra tüm inananların ortak inancı olmalıdır. Zira günümüzdeki yaşam meseleleri, insanların daha çok inanarak ve Allah’a iman etmeye yönelik sürümleri var.”
Ahmet Ağa Camisi
Girişinde Osmanlıca kitabede, camiinin Selvili Ahmed Ağa Çeribaşı isimli bir kişi tarafından 1813-1814 yıllarında yaptırıldığı yazıyor.
Bulgaristan’da 1944 yılında darbe ile gelen komünist rejim, iktidarın birinci yıllarında caminin tapusuna el koyarken, 1989 yılında demokratik devrime öncülük etti, kadar binaya onarım tamirat yapılmasına birlikte gelişti. Ateizm propagandası kapsamında cami ibadete kapalı kaldı.
Dini ve kültürel planda büyük bir bedele sahip olmasına rağmen, camiinin mukadderatı hukukî statüsünün meşruluğu nedeniyle demokrasi devrinde de değişmedi.
Veliko Tırnovo Bölge Müftüsü Aladdin ve Bölge Müslüman Encümenliği’nin bu duruma son verip camiinin onarılması ve tekrar ibadete açılabilmesi için süresiz hukukî gayretleri 2024’te muvaffakiyet ile sonuçlandı.
Aladdin, 2021 yılında da tekrar birleşik bölgede 1870’te Amel-i Duyuoğlu isimli usta tarafından inşa edilmiş ve tapusunun kayıp olduğu mazereti ile restore edilemeyen öbür bir tarihi Osmanlı mescidinin tapusunun encümenliğe iadesini sağlamıştı. ???????