Beynimiz, Bir Şeyin Komik Olup Olmadığına Nasıl ve Neye Nazaran Karar Veriyor da Gülüyoruz?
Mizahın beyin üzerindeki tesirleri aslında düşündüğümüzden çok daha karmaşık ve enteresan.
Artık “Ben mi anlamadım sanki latifeyi?” demeyi bir kenara bırakacaksınız.
Beynimizde mizah nasıl işliyor?
Bir latife duyduğumuzda, beynimizde âdeta küçük bir patlama yaşanıyor. Süreç, birkaç farklı bölgenin faal hâle gelmesiyle başlıyor.
İlk olarak, latifeyi anlamak için beynimizin ön lobu devreye giriyor. Bu bölge, esprinin mantığını çözmeye çalışıyor. Burada bir anormallik ya da beklenmedik bir durum fark edilirse beyin çabucak ödül merkezi olan ventral striatuma sinyal gönderiyor.
Ventral striatum ise dopamin ismi verilen mutluluk hormonunu salgılıyor ve bu da bizi gülümsetiyor ya da kahkaha atmamıza neden oluyor.
Komik olmayan latifeler neden tesirli olmuyor?
Beynimiz latifeyi anlamaya çalışırken bazen espri mantıklı gelmiyor “Ne diyor bu?” diyoruz ya da beklentiyi karşılamıyor. Bu durumda uyuşmazlık oluşuyor ve ödül merkezimiz devreye girmeyerek dopamin salgılamıyor.
Bu da kestirim edebileceğiniz üzere latifeyi komik bulmamamıza neden oluyor. Yani aslında, bir latifenin komik olup olmaması, beynimizin beklenti ve gerçeklik ortasındaki dengeyi nasıl kurduğuyla ilgili.
Mizah anlayışı neden bireyden bireye değişiyor?
Herkesin mizah anlayışı farklı zira bu süreçte; bireysel deneyimler, kültürel art plan ve ferdî tercihler büyük rol oynuyor.
Beyin, daha evvel yaşanmış benzeri durumları, bilinen kültürel referansları ya da kişinin kendi mizah algısını temel alarak latifeyi pahalandırıyor. Ferdî tecrübeler ve yaşanmışlıklar da bu süreci etkileyen faktörler ortasında.
Bu yüzden de bir kişi için komik olan bir latife, öteki biri için hiç de eğlenceli olmayabiliyor.
Kime hangi latife komik geliyor bilmiyoruz lakin gülmenin gerilim düzeyini azaltmak, ruh hâlini iyileştirmek ve bağışıklık sistemini güçlendirmek üzere birçok yararını da bildiğimiz için sizi güldürecek latifelerle karşılaşmanızı diliyoruz.
Bunları da inceleyebilirsiniz:
