Bakanlık yeni vergi paketini devreye sokuyor! Minimum gelir ayrıntılarına dikkat edildi
Hazine ve Maliye Bakanlığıtarafından sağlanan reform paketinde, vergi adaletinin değişimi ve sermayeye yönelik vergi düzenlemesi yapılmasına yönelik değerli başlıklar yer alıyor.
DOĞRUDAN VERGİLER DE ARTIRILACAK
Bakanlık tarafından bir dönemdir çalışmaları sürdürülen yeni ıslahat paketine Orta Vadeli Programı’nda yer alan gayeler sertifikası son formül verildi. Paket, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in sunduğu fırsatta lisana, “Hedefimiz vergide adalet ve aktifliği sağlamak için vergilendirilmemiş hiçbir alan bırakmamak.” bildirisi hazırlanacak.
TBMM’ye göre planlanan pakette, vergi adaletinin uyumlu, sermayeye yönelik vergi uygulamalarının sunulması ve doğrudan vergilerin hissinin oluşması için düzenleme teklifleri bulunuyor.
ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERE TABAN GELİR VERGİSİ MODELİ GELİYOR
Bakanlık, doğrudan vergilerin hissini artırmak için mahallî taban kurumlarının vergisi ve minimum gelir numarasının çıkarılması. Pakette yer alan başlıklar şöyle:
Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yeni bir kısım açılarak, çok uluslu şirketlerden asgari kurumlar vergisi (küresel asgari kurumlar vergisi) alınır.
Başta AB ülkeleri olmak üzere 30’dan fazla ülkede maddeleşen global taban kurumları vergisinde, yıllık konsolide hasılatı 750 milyon avro hızında, çok uluslu hızda düşük vergileme yapılan şube, iştirak ve iş yerleri minimum yüzde 15 kurumlara tabi tutuluyor.
Bu faaliyetlerin faaliyette bulunduğu ülkelerde ödenen kurumlar vergisi yükü yüzde 15’ten aşağıda, uygulamayı maddeleştiren ülkelerde, ilgili ülkenin almadığı vergi farkını tahsil etmek mümkün. Taban kurumlarının ücreti uygulamasına geçişin ülkelerde, vergileme hakları bir başka yerde devretmiş oluyor. Türkiye’de son ana işletmesi yurt dışında bulunan 1024 küme yer aldığı ülkelerde 2 bin 134 işletme bulunuyor.
HİÇ MATRAH BİLDİRMEDEN YÜKSEK CİROLAR YAPTILAR
Kurumlar vergi mükelleflerinin yaklaşık aralıkların ziyan beyanname verdiği ya da hiç matrah bildirmediği halde yüksek cirolarla faaliyetlerinin sürdürüldüğü belirlendi. Bu hususta AB ve OECD’nin doldurulması da incelenerek Bakanlık, mükelleflerin beyanları ile hasılat ve ödeme güçlerinin karşılaştırıldığı hibrit bir model hazırlandı.
Ödenecek kurumlar vergisi, beyan edilen gelir indirimi ve istisnalar düşülmeden önceki meblağının belli bir oranı ile gelir tablosundaki karın mutlaka bir oran matrahı olarak kabul edilebilir vergiden yüksek bir şekilde temel olarak belirlenecek.
Ödenen asgari kurumlar vergisi, takip eden 5 hesap devrinde bunlardan daha yüksek vergi ödemeleri gerekli periyotlarda, ödenecek vergiden mahsup edilecek. Kimi istisnalar (iştirak yararları, emisyon primi karları gibi) taban vergi programlamasında çıkarılarak indirilerek dikkate alınır.
Yatırım teşvik belgeleri kapsamında yatırım harcaması yapanların hakları korunacaktır. Yeni işe başlayan vatandaşlar 3 yıl asgari vergiden muaf olacak.
TİCARİ, ZİRAİ VE HÜR MESLEK SAHİPLERİNE DE TABAN GELİR VERGİSİ
Gerçek yöntemde vergilendirilen ticari, zirai ve özgür meslek yararlarına da minimum gelir vergisi uygulaması getiriliyor. Vergi mükelleflerinin değerli bir kısmının ziyan beyanının sağladığı yahut beyanları ile hasılatları ortasındaki boşluklardaki uyumsuzluklar gelir olduğu görüldü. Bu bahiste da yeni bir model kurulacak. Buna göre, üyelerinin beyan edecekleri kar, gelir ve kar bildirimi tablolarındaki getirilerinin belirlenecek bir orandan az olamayacak.
Serbest meslekleri çıkaran yaşlılara ise ayrıyeten bir çıpa planlanıyor. Bu kişilerin beyanının faydası brüt minimum fiyatın yıllık fiyatının altında olamayacak.
Hasılat üzerinden ödenen asgari vergi farkının takip ettiği 5 hesap periyodunda mahsubuna verilecek. Yeni işe devam etmek için asgari vergiden muaf 3 yıl olacak.
YAP İŞLET DEVRET VE KAMU ÖZEL İŞ BİRLİĞİ FAALİYETLERİNE YÜZDE 30 KURUMLAR VERGİSİ
Türkiye’nin büyük yatırımlarından elde edilen faydalara da artırımlı kurumlar vergisi uygulaması. Kurumlar oranı, gerçek kesim için yüzde 25, banka ve finans sektöründe yüzde 30, ihracat yapan firmalarda yüzde 20, halka açık şirketlerde yüzde 23, imalatçılarda yüzde 24 olarak uygulanıyor.
Banka ve finans kurumlarında olduğu üzere, yap-işlet-devret (YİD) modeli ile kamu-özel iş birliği (KÖİ) projeleri kapsamında faaliyet gösteren bireylerin buralardan çıkardıkları kurumlara kayıt edilme yüzde 25 yerine yüzde 30 olması öneriliyor. Bu düzenlemenin de vergi adaletinin uygunluğuna ve dolaysız vergilerin hissinin sağlanmasına katkı sağlanması hedefleniyor.
