Arpa Hasadının Devam Ettiği Yozgat’ta Çiftçi, Randevu Sistemine Reaksiyonlu

SEYFİ ÇELİKKAYA

(YOZGAT) – Yozgat ‘ta Toprak Mahsulleri Ofisi’nde (TMO) uygulanan randevu sistemi nedeniyle sıra gelinceye kadar eserini tarlada beklemek zorunda kalan çiftçiler sisteminin yansılarını lisana getirdi. Randevu sistemini isteyen bölgesel çiftçisi, “Ekini sıcaktan yanmaması için biçtirmek mümkündür. Randevu parçaları, randevuya uygun biçerdöver bekliyor, nakliye için araçları bekliyor. Bu da ek fiyat demek. Randevu olmadan erken gelen teslimatı yapılmış olsa da kırda beklemez, masraf da düşer” dedi .

Türkiye’nin en fazla hububat ekiminin yapıldığı bölgede Yozgat’ta bu yıl kuraklık ve hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle hasat erken başladı. 20 gün önce başlayan hasat devam ederken TMO’nun alımları dün prestijiyle başlatıldığı kaydedildi. Hem eserin fazla olmaması hem de randevu ve kota uygulaması nedeniyle TMO’nun ve özel siloların alım merkezlerine gelen çiftçinin fazla beklemeden eserini teslim ettiği bildirildi. Bu nedenle randevu sürecinin bu yıl vazgeçilip, erken gelene görünürlük gösterdiği, alımların yapılmasının çiftçinin mağduriyetini önleyebileceği vurgulandı.

“İki yıldır nakliyeci esnafı biraz düşüncede, bu sene işler de düştü”

Tarlada hasadın yapılışı, biçerdöver tarafından kasanın dolmasını bekleyen nakliyeci Ekrem Ceylan, 14 yıldır nakliyecilik yaptığını belirterek, iki yıl nakliyeci esnafının sıkıntısını bir periyotsuzluğa dikkat ederek şöyle dedi:

“Nakliyeci esnafıyım, dededen toruna bu iş yapıyoruz. Biz köyden buğday yüklüyoruz, burada ofisimiz buğday yer alıyor, çelik silolar var, lisanslı depocular. Köylüyle anlaşıyoruz, üç lira, örnek konuşuyorum, bizden ayrılmadan, olmadan yakıta hakikati artırıyorum geliyor. Petrolcüyle anlaşıyoruz. Bu sefer ortaya çıkıyor. Geliyoruz adama diyoruz ki; Süleyman abi bu şekilde oldu. ‘Ya bana ne’ diyor, çok kasvetler. İki yıldır nakliyeci biraz sorunda, bu sene işler de bozuldu. Şey yakıtla bitmiyor. da, benim arabam da, keşke bu türlü şeyler çoğaldı.Endüstriye giremiyoruz, paran varsa endüstride iş yaptırırsın.Artı insanları kolaylaştırmayasın. Zati o denli tamir falan yok. Kaldır at, yenisini getir.”

“Tayyip’ten çok AK Partiliydim. Ben bu yıl şeklinde bu türlü bir dünya yayınlamak”

Yozgat’ın Yerköy ilçesinde 35 yıldır biçercilik yapan, bu yıl ise ek olarak çiftçilik yapmaya başlayan Ömer Güder, artan fiyatlara karşılık, üreticinin aldığının bedelini alamadığını anlatarak şöyle konuştu:

“Biçim şu anda yapıyor. Geçen sene ben bu köyde 110 bin liraya biçtim, şu anda 130 lira diyor köylü. Köylü de haklı. Geçen sene mazot 27 liraydı, 42 lira. Geçen sene biçerin bir bileşeni 15 liraydı, şu anda 50 lira. Bir hatları bin liraydı, 5 bin liraydı. Bir sürücü (biçerdöver operatörü) 30 bin liraydı, 90-100 bin lira oldu.Güneydoğu’daki adam 250 bin liraya gidiyor, sürücü olarak üç aylığa Bu şekilde bir hayat var mı? dünya var mı? Mazot 27 liraydı, 47 lira oldu.Bu şekilde bir dünya varsa çiftçiye dön, ekin hiç yok.Geçen sene ben arpayı 7 bin liraya verdim, bu sene 7 bin 250’ye verdim. Esasen ekin yok, mazot parası yok. Mazot parası yok, bitti. Köylüye dön, satmayınca. ‘ten çok AK Partiliydim. Ben bu yıl şeklinde bir dünya Bu türlü bir dünya var mı abi ya? Geçen sene 110 liraya bu sene biç 130 liraya. Arpayı geçen sene sat 7 bin liraya, artık sat 7 bin 250 liraya. Para da yok. Şahiden ben ölene kadar hep Tayyip’e verdim. Bu devirde Tayyip’e verdim. Bak bu devirde Tayyip’e dedim. Lakin bu türlü bir şey var mı abi ya? Bu türlü bir şey var mı ya? Bu türden bir şey varsa söylerim. Şu anda mazot parası yok cebimizde, kart patladı. Bu nasıl olacak? Bilmiyorum. Hayat durdu.”

“Randevu nedir? Hastaneye gitmiyoruz, postaneye girmiyoruz”

Randevu sisteminden de yakınan Güder, “Bu yıl çiftçiliğe de başladım. 35 yıl biçercilik yapıyordum. Babam takım biçiyordu, ben çiftçiliğe gidiyordum. Bu sene bir 50 dönüm yer icar ettim. Tam 60 bin lira masraf yapıyordum. Tarlam da çalışıyordu, ben geri 50 bin lirayı alamam. 20 bin lirayı alırım. Motor parası yok, biçer parası yok, 20 bin lirayı gücü alırım. Benim cürmüm, günahım ne ya? Geçen sene 9 bin liraya verdik, bu sene de 9 bin lira. Tarım Bakanı desin ki; Böyle bir dünya var desin.. Ama türlü bir dünya söylesin.Mehmet Şimşek söylesin… Sıka sıka de kalmadım. bu şekilde bir randevu var. bırakıp, gidebiliriz leylek üzere geziyoruz. Mevsimlik bir şey, ama türlü randevu olur mu? Bir litreye yakıyorsa dönümde iki litre çıkıyor. Randevu neymiş? Abi yapabilir miyim ya? Çiftçiye kota kondu bir randevudan çıkarıldılar. Adamın tarlası kaldı, randevusu yok. Allah’ın ortaya çıkmasıyla bir yangın çıksa yanacak adamın tarlası. Biçer uyuyor, tır yarım oldu, adamın randevusu bitti. Biçer bu gün kaldı” diye konuştu.

“Mahsulümüz de yok, biz masraflarımızı dahi alamıyoruz şu anda”

“10 yıldır çiftçilik yapıyorum. Evvelce beri köylüyüm ancak sanayiciydim, artık çiftçilik yapıyorum. Vatandaş hakikaten ne bilgi bilmez bir durumda. Şu anda o dönem bitmiş, iki yaşama ekim formu yapılıyor. Dönem bitmek üzere ofisimiz daha şu anda yeni başlangıça başladı. Bundan 20 gün Önceki Yerköy’de biçerdöverler ekin biçiyordu, Güneydoğuyu dahil ediyordu.Daha dün açıklanan fiyat, geçen yılki fiyatı veremiyoruz.Biz masraflarımızı dahi alamıyoruz şu anda. kuraklık bizlerin kusurlarını devlete, hükümete yahut hiç kimseye mal edemeyiz. Sigorta yaptırmadıysak bu kendi sorunlarımız. Şu anda mahsul yok, genel olarak Mahsulümüz yok, bunu biliyoruz. Ofis gece gündüz çalışsa ne olur ki? Bırakmak, şu anda randevu almışlar ancak ofiste alım çok az, giden yok, randevudan dolayı. Silolarda sıra beklemekten vazgeçip gidiyor, yıkıp geliyor ama randevudan dolayı gidemiyor. Şu anda benim biçerdöverler yatıyor, neden yatsın? Çabucak biçer, masrafı, yıkama geliri, bu randevunun sakatlıkları olmasa. Aslında bir kota sistemi çıkarmışsınız. Ben kotama özelliklerini değiştirir. Hiçbir çiftçi bundan şikayetçi değil ki, gidip gidip de beklemekten. Kardeşim herkes erken gelen gelsin yıkın gitsin. Mahsulüm kuruyor, kuruduğu yerde denesi dökülüyor.”

“4 bin liraya, 4 bin 500 liraya arpa istiyorlarmış. 6 bin liraya, 7 bin liraya buğday diyorlarmış”

Çiftçi Akgül, “Geçen yıl 7 bin liraya satk arpayı, 8 bin liraya satılmış buğdayı. Bu sene de bireysel fiyata satıyoruz. Tahminen satamayacağımız gün de olacak, oradan ayrılman buğdayları tüccarlar almıyor. 4 bin liraya, 4 bin 500 liraya arpa istiyorlarmış. 6 bin liraya liraya, 7 bin liraya buğdayı diyorlarmış Ziyanına bir şeyler” dedi ve bunları belirtti:

“Şimdi adam benden para istiyor, biçerdöverci, sağlıklı. Çalışıyorum para veremiyorum diyor. Sen işçilersin çalışıyorn alabilirsin bakabiliyorsin bak. O adam benden alamayınca veremiyorsun. Ben devletten alamayınca veremeyeceğim, zincirleme. 45 gün sonra diyor. Ben 45 gün sonra vereceğine de inanamıyorum. Daha bundan kısa bir süre önce, geçen yılki prim paramı aldım, bir yıl geçmiş, daha yeni ve daha da almadık beşerler var.Şu anda mazota en az 4 – 5 bin liralık artırım geleceği söyleniyor, bir iki gün içinde. , ‘mazota artarım ben bitkilerim’ diyor. Ben diyorum ki anlaştık arkadaşlar.