82 Yaşındaki Kilim Ustası Yaşar Elbir, Klasik Metotlarla Mesleğini Sürdürüyor
Babasından kalma tahta tezgahında yıllardır klasik sistemlerle Gaziantep’in tarihi ve kültürel dokusunu ayıran kilimleri dokuyan 82 yaşındaki Yaşar Elbir, ilerlemiş büyüme yerine 3 metrekarelik dükkanında mesleğini yaşatmanın çabasını veriyor.
Gaziantep’in Şahinbey ilçesinde yaşayan 82 yaşındaki Yaşar Elbir, ismine türküler yazılan, eski Osmanlı ve Antep konutlarında, yörük çadırlarında kullanılan sedir, patlama serilen şarkık köşeleri ve motif hedefiyle duvarlara asılan kilimleri dokuyarak 75 yıl önceden patlamadan patlamaya çalışıyor. Her gün sabahın birinci ışıklarıyla birlikte Şehreküstü Konakları’nda bulunan 3 metrekarelik mağazalara gelen Elbir, ilerleyen süreçte ilerlemeden tahta tezgahının başına geçerek birinci günkü hevesle kilim dokuyor.
Eski el tezgahının son ustası kilimleri yurt içinde ve yurt dışında hayatta kalıyor
Gaziantep’te eski el tezgahının son ustası olan Yaşar Elbir, 1995 yılından bu yana 3 metrekarelik deposunda teknolojiye karşı direnerek el dokuması kilimler üretmeye devam ediyor. Babasından öğrendiği mesleğini incelikleriyle icra ederek 75 yıldır kilim dokuyan Elbir, ilerleyen süreçte ortaya çıkan el emeğinin göz yetilerisi kilimleri yurttaki ve yurt dışındakilerin satarak hem geçimini sağlayan hem de mesleğini sürdürüyor.
“Öğrenmek isteyen varsa gelsin öğreteyim”
Kilim dokumayı babasından öğrendiğini belirten Elbir, mesleğini yaşatmak için çabaladığını belirterek, “Bu meslekte bir tek ben kaldım. Bu meslek bu kentte öteki olan yok. Usta da tezgahta tek kaldı. Öğrenmek isteyen varsa alın öğreteyim” dedi.
Geleneksel metotla dokuma yaparak teknolojiye direniyor
Çırak olarak başlayan mesleğini hayatını mühletince devam ettirmeyi ve öğrenmek isteyenlere başkalarını hedeflediğini belirten Elbir, yüzyıllardır kilim dokumacılığı bölümünün değerli öğrenn olan Gaziantep’te yalnızca bir tane tahta tezgah ve bu tezgahta çalışabilen bir ustalıkla ayakta kalmaya dikkat çekti. Endüstrinin gelişmeleri ile tahta tezgahların yerini elektronik tezgahlar uzanan Elbir, mesleğe ilginin olmamasının ve çırak yetiştirilememesinin kilim dokumacılığının zamanın değişmesine neden olduğunu söz etti.
“Bu meslek ölmesin diye çaba harcıyorum”
Mesleğini yaşatmak için çabaladığını belirten Elbir, “Bu meslek bana babasından kaldı. Kilim dokuma baba mesleğimdir. Bu mesleğe çırak olarak başladım. Daha sonra da kilim dokumaya başladım. Hala mesleğime devam ediyorum. Bu meslek ölmesin diye çaba sarf ediyorum. Mesleği birilerine öğretmek istiyorum. Ancak gelen olmuyor Kilim ustası olarak tek seferde kullandığım miktarlar kullanıldı. Tezgahlarda el emeği göz ışığıyla dokunan halı, kilim, savan ve çulha şeklinde ürünler artık fabrikalarda son teknolojik makinelerde üretildiğini belirten Elbir, Gaziantep’te geçmişte sayıları 9 bin ile 10 bin ortasında olan ve büsbütün insan gücüyle çalışan tahta tezgahların kalmadığını da bildirdi.
İlerlemiş çağına rağmen her gün kilim dokuyor
İlerlemiş olgunlaşmaya rağmen her gün iş yerindeki tezgahının başında çalışmaya devam ettiğini tabir eden Elbir, “Babam vefat ettiğiniz ben şimdi küçüktüm. Daha sonra babamın mesleğini ben devam ettirdim. Babamın tezgahının oynadığında, uzmanlık eğitimi için tezgahıta boş mekik atardım. Kilim dokumacılığı yalnızca Gaziantep ‘te var, diğer yerde yok’ şeklinde konuştu.
“Usta da tezgahta tek kaldı”
Gaziantep’te kilim dokuma ustası olarak bir tek kendini tutan Elbir, “Benden diğer da kilim dokuyan usta yok. Tezgah da tek usta da tek artık. Mesleği öğrenen varsa gelsin öğreteyim. Ancak kimse öğrenmek istemiyor. Mesleğin gücü ve parasının az olduğunu söylüyorlar Çalışırsan neden para kazanılmasın ki bu meslekle meşgulüm. Hiç kimse bu mesleğe tenezzül etmiyor. Ben 82 yaşındayım, artık zorlanıyorum. – GAZİANTEP
