268 yıllık tarih İstanbul Valilik binası yenileniyor
268 yıllık tarih İstanbul Valilik binası yenileniyor
İstanbul Valiliği’nde dikkat edilmesi gereken sıradanlı kitaplar
İSTANBUL – İstanbul Valiliği tarafından 2022 yılında Hariciye Nezareti ve 2020 yılında Şura-ı Devlet binalarında aslına uygun tekrar üretim ile onarım yüzde 50’si. İki tarihi binada sürdürülen rejimlerin 2025 yılında biterek yeni görünümüne kavuşması bekleniyor. Öte yandan, İstanbul Valiliği’nin kapılarında bulunan 3 tarihi kitabe de dağıtıyla dikkat çekerken, tarihi yapılardaki çalışmalar havadan görüntülendi.
İstanbul Valiliği’ndeki Hariciye Nezareti (İl Mahali İdareler Müdürlüğü) binasında 2022 yılının Ocak ayında aslına uygun tekrar üretim başlatılmaya başlandı. Kaba inşaatı tamamlanan tarihi binada elektrik, mekanik, altyapı ve ince imalatlara ait imalatlar devam ederken, yüzde 50’si tamamlandı. Hariciye Nezareti evinin 2025 yılı Ağustos ayına kadar bitmesi planlanıyor. 2020 yılının Ocak ayında aslında uygun tekrar üretim ve onarımına başlanılan Şura-ı Devlet evinin 1. etabı ise 2023 yılında mevcuttu. 2. etap çalışmaları 2024 yılının Haziran ayında Şura-ı Devlet binasının elektrik, mekanik, altyapı ve ince imalatlara ait imalatlar sürdürülüyor. Tarihi yapıdaki rejimlerin yeniden yüzde 50’si tamamlanırken, 2025 yılının Mayıs ayı içinde yeni bir hale gelmesi öngörülüyor. Öte yandan, İstanbul Valiliği Yeserizade Mustafa İzzet Efendi’nin 3 parçalık kitabesine konut sahipliği yapıyor. Kitabeler 3 puan farkla yer alırken, eski haliyle da dikkat çekiyor. Tarihi yapılardaki çözüm onarım çalışmaları ve kitabeler havadan görüntülendi.
“2025 yılı içerisinde inşaat sürecinin bitmesi bekleniyor”
“Kitabede geçen şu detay ilgi cazibeli; ‘Bir daha yanmamak üzere kargir olarak yaptırıldı'”
Kitabeler hakkında da bilgi veren Türkoğlu, “Bugün İstanbul Valiliği’nde Yeserizade Mustafa İzzet Efendi’nin 3 tane kitabesine konut barındırıyor. Bu kitabeler, 3 farklı noktada. Bir parça Gülhane Parkı’nın blokajı duruyor. Dalgalı bir saçağıyla dikkat çeken kapının duruyor O kapı şu sıralarda onarımda, Cumhuriyet’ten sonra parçalara ayrılmış yapılar eklenmiş ve yine yapılmış, şu sıralar hummalı bir onarım faaliyeti var. saçakları olan kapının üzerinde Sultan Abdülmecid’in tuğrasını taşıyan kitabede geçiş şu ayrıntıyı almak üzere kargir olarak yaptırıldığı söyleniyor. Demek ki daha önce ahşap olarak yaptırılmış. Yangınlardan etkilenmiş. Gerimizde da kitabeler var. Oradaki kitabelerde Yeserizade imzası yok. Bir Ankara Caddesi’ne bakan cephesi vardır. Bir de Nallı Mescide bakan cephede kitabeler bulunmaktadır. Bu kitabelerde hattatın imzasını görürüz. Burada Sultan Abdülmecid’in yapıyı eskisinden daha hoş, daha sağlam, daha güçlü ve daha büyük yaptırıldığına dair günlük yazılar bulunuyor. Yeserizade Mustafa İzzet Efendi Osmanlı’nın en ünlü çizgi sanatkarlarından biridir. 2 adedini Ziver Paşa isimli ünlü bir şair söylemiştir. Ziver Paşa, bu kitabelerin birinde şu şekilde tarih düşürmüş. Sultan Abdülmecid’in sağlam bir bina yaptırdığını söylüyor. Hicri tarihi 1259 miladi anda 1843-1844 yıllarına tekabül ediyor. Kitabenin üzerinde İstanbul Valiliği yazısı, İstanbul Valiliği yazısında Türk bayrağı, onun üstünde de bir madalyon içerisinde yeşil tabana altın varaklı harflerle bir kitabe daha var. Bu daha sonraki yıllarda bir kitapbedir yayınlandı. Türkiye Cumhuriyeti’nin içinde yazıyor. 20. asırda İsmail Hakkı Altunbezer isimli ünlü bir hattatımız vardır. Onun çizgisiyle buraya konulmuştur” tabirlerini kullandı.
İstanbul Valilik tarihi
Osmanlı Cihan Devleti sadrazamları, Topkapı Sarayı’na yakın olması bakımından İstanbul’un zamanında Eminönü ilçesindeki Cağaloğlu’nun dolgusu yaptırılan konaklarda oturdu. 1756’da Sultan 3. Osman tarafından Sadrazamlık Konağı yaptırıldı. Resmi nitelikteki birinci sadrazamlık binası, 1755, 1808, 1826 ve 1839 yıllarında büsbütün, 1878 ve 1911 yıllarında ise kısmen yandı. Bütün patlamaların akabinde tekrar inşa edilen binada, 1808 yılında Alemdar Mustafa Paşa’nın sadrazamlık döneminde ortaya çıkan ayaklanma sırasında patlama meydana geldi. Yanarak kül olan sadrazamlık evi devrin padişahı Sultan 2. Mahmut tarafından inşa edilirken, tekrar yaptırılan binaya “Mahmud-ı Adli” dendi. “Mahmud-ı Adli” ismi vakitle “Bab-ı Adl ya da Bab-ı Adli” isimlerine, 19’uncu yüzyılın ikinci yarısında ise “Bab-ı ali” tabirine dönüştü. Daima ahşap olarak inşa edilen bina, Sultan Abdülmecid tarafından 1844’te birinci kere kargir olarak yaptırılmıştır. Öte yandan, 1844’te sadrazamın yaşadığı yerden çıkarılarak büsbütün bir devlet dairesi ortaya çıktı. Kagir olarak inşa edilen bina yangınları ve tamirleri sonucunda değişikliklere uğrarken, çürümeye kadar gelen binanın aslını oluşur. 1878’deki patlamada da Şura-ı Devlet Dairesi, Ahkam-ı Adliye Dairesi, Dahiliye ve Hariciye nezaretleri büsbütün yandı ve yine inşa edildi. 1910 yılında Bab-ı aliye küçük bir yapı eklenirken, 1911 yılında yangında yine Şura-ı Devlet ve Dahiliye Nezareti ile Mektubcu, Teşrifatçı, Beylikçi, Sadaret Kalemi daireleri ve Vakanüvis daireleri büsbütün yandı. Yangından sonra tek bir bina olan Babıali’nin orta kısmı tekrar eski haline getirilmeyerek ortadan kaldırıldı. Babıali birinci sefer olarak iki binaya ayrılmıştı.
