2027 Yılında Değiştirilen Bitkisel Üretim Desteklemeleri Yürümeye Girdi
2027 yılında yapılacak bitkisel üretime yönelik desteklemeler ile öteki kimi ziraî desteklemelere ait karar, Resmi Gazete’de yayımlanarak kızlara girdi.
Yeni modelde, Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından arpa, aspir, yağlı ayçiçeği, buğday, kolza (kanola), kuru fasulye, mercimek, dane mısır, nohut, kütlü pamuk, patates, kuru soğan, soya ve yem bitkileri planlama kapsamına alındı. Yeni modelde dayanak katsayı pahası ve destekleme meblağının gösterisinde 2025 üretim yılı için dayanak katsayı pahası dekara 244 TL olarak belirlendi. Ancak planlı ‘planlı üretim’ kapsamındaki yapısal yapısal değişiklikler yapılabilir.
3 yıllık destekleme programı bulunmaktadır
Cumhurbaşkanlığı Kararı ile ziraî üretimin ve besin arz teminatının sürdürülebilirliğinin sürdürülmesi, üretimin aktifliğinin sağlanması, randıman ve kalitenin sağlanması, ziraî üretimde çevreci yaklaşımın benimsenmesi ve uygulanan siyasetlerin aktifliğinin arttırılması amaçlanıyor. Bu kapasite, ülke çeşitliliğinin yurt içi üretimle karşı dayanıklılık için randıman ve kalitenin, kayıtların şimdiki zaman aralığı ile üretim sürecinde yaşanan maliyet artışları ve fiyat istikrarsızlıkları şeklinde olumsuz şartlardan kırılma ile korunması hedefleniyor.
Bu maksat ve maksatlar açısından geçmiş yıllarda uygulanan destekleme programları daha aktif bir yapıya kavuşturularak, birinci kez 2025-2027 yıllarını kişisel biçimde 3 yıllık yeni bir destekleme programı yer aldı. Ziraî takviyeler ilk sefer üretim periyodundan önce açıklandı. Takviyeler daha sade ve aktif hale getirildi. Üreticiler için gelecek vadeden planlanabilir olması için takviye kararı, ilk kez 3 yıllık olarak hazırlanan, üniteye dayanak katsayı bedeli ve destek meblağı her yıl tekrar belirlenecek. Bitkisel üretimin büyüme programıyla çiftçilere temel dayanak, planlı üretimin özellikleri ve üretim geliştirme dayanakları verilecektir.
Temel Önemler
Üretim maliyetine göre kategorilere ayrılır. Her kategorinin sağlam olduğu belirlendi. 2025 üretim yılı için dayanak katsayı dekarda 244 lira oldu. Temel, planlı üretim ve üretim artışının fiyatının desteklenmesi, dayanak katsayı bedeliyle takviyenin takviyesinin sonucu elde ediliyor. Temel takviyeyle tüm ürünler için mazot maliyetinin yüzde 50’si ve gübre maliyetinin yüzde 25’i karşılanacak. İkinci kategoride yer alan arpa, ürün üreten çiftçiler dekara 317,2 lira, üçüncü kategoride yer alan ayçiçeği, fındık, soya, kuru fasulye, çay üreten çiftçiler dekara 366 lira, dördüncü kategoride yer pamuk ve çeltik üreten çiftçiler dekara 549 lira temel dayanak alacak .
Planlı üretim desteği
Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından arpa, aspir, ayçiçeği (yağlık), buğday, kolza (kanola), fasulye (kuru), mercimek, mısır (dane), nohut, pamuk (kütlü), patates, soğan (kuru), soya ve yem bitkilerin planlı üretim kapsamında yer alan ürünler listesi alındı. Planlama kapsamındaki ürün havzasında üretilen çiftçilere temel dayanağa ek takviye ödemesi yapılıyor. Planlı üretim kapsamında üretim sağlayan ayrıntılara temel dayanağa ek takviye sağlanacaktır. Bu alternatif mazot maliyetinin yüzde 100’ü ve gübre maliyetinin yüzde 50’si karşılanacak.
Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından süt havzası olarak kaydedilen vilayetlerde (Amasya, Bingöl, Bitlis, Çorum, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Muş, Tokat ve Tunceli) yem bitkisi tarafından üretilen çiftçilere takviyenin yüzde 50’si kadar ek planlı üretime dayanağı verilecektir. Yer altı sularının yetersiz düzeyde ve su bakımını sağlayan bakımça tespit havzalarda yer alan sulu tarım yerlerinde ilgili üretim yılında arpa, buğday, aspir, fiğ, mercimek, nohut, yem parçacıklarısi, ayçiçeği (yağlık) üreten çiftçilere eserlerinin bulunduğu kategorilere ayrılan hesaplanan meblağ üzerinden ek üzerinden yer altı su kısıtını ayarlayacak. Yer altı su filtresinin içinde yer alan planlı üretime uygun üretim sağlayan olanaklar ve gübre maliyetinin yüzde 100’ü karşılanacak.
Üretimi geliştirme desteği
Verim ve kaliteyi artırmak için sistemler tohum kullanım, gruplar/standart fidan kullanım, organik tarım, yeterli tarım programları, katı organik-organomineral gübre takviyeleri verilmeye devam edilecek. Karar kapsamındaki başka dayanaklar de âşikâr oldu. 2025 yıllık paket altı paket takviye fiyatı dekarda 2 bin 550 liradan Biyolojik ve biyoteknik uğraşa dayanağı kapsamında yüzde 50 artırılarak 3 bin 825 liraya, açık paket dayanak fiyatı dekara 870 liradan 1305 liraya çıkarıldı. Lisanslı depolarda korunan eserler için kira desteği, Ticaret Bakanlığı tarafından kaydedilen kira fiyat tarifesinin yüzde 75’i olarak ödenecek. Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) sisteminin ayrılmaz bir parçası olan, bu sistemlerin işleyişi için yüzde 50 artırılarak 1500 liraya yükseltildi. Ziraî vade ve vade süresi yüzde 104 artırılarak 294 bin liraya çıkarıldı.
2025-2027 devri bitkisel üretim havzası eser deseni listesinin yer aldığı Cumhurbaşkanlığı Kararı’nın bazı hususları 1 Ocak 2025’ten, kimleri da 1 Mayıs 2025’ten itibaren kazananlara girecek.
Yeni destekleme modeline ait açıklamalarda bulunan Denizli Vilayet Tarım ve Orman Müdürü Şakir Çınar, “İlk kez bitkisel üretim dayanakları 3 yıllık açıklandı. Birinci sefer takviye ödemeleri üretim devrinden önceden açıklandı. Dayanak kalemlerinde sadeleştirmeye gidildi. Bitkisel üretim yapan ÇKS’ye kayıtlı tüm takviyeler durdurulacak Üretimin yapıldığı kapsamlı üretime ek destek verilecek.Kamu politikaları tarafından ıslah edilen ulusal tohumla üretim sağlayan ek takviye alacak. karar kaybı önceden, hangi havzada, hangi esere, ne kadar dayanak olacağını bilmiş olacak. Ayrıca çiftçilerimizi, planlı üretime yönlendirecek ve plansız üretimin bir araya getirilmesi aksiliklerin da önüne geçeceğiz” dedi. – DENİZLİ
